ref: refs/heads/v3.0
emeklilikssksgkbağkurkredilerkosgebengellie-devlet

Ölüm (Dul ve Yetim) Aylığı Nasıl Paylaştırılır?

Ölüm (Dul ve Yetim) Aylığı Nasıl Paylaştırılır?
SGK
15.03.2023

Ölen sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanır. Sigortalının vefatında ölüm aylığı nasıl paylaştırılır sorusu akıllara gelir. Sigortalının eşi için bağlanacak ölüm aylığı sigortalı sağ iken hesaplanan aylığın %50’si yani yarısıdır.

Ölen sigortalının hak sahibi çocuğu olmaması halinde bu oran %75’e çıkar. Çocukların her biri için bağlanacak ölüm aylığı payı %25’tir. Toplam aylığın %100’ü aşacak şekilde hak sahibi olması durumunda eş ve çocukların maaşından belirlenen oranda indirim yapılır.

Ölüm Aylığı Almaya Nasıl Hak Kazanılır?

Ölen sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için kanunun ilgili hükümlerine bakılır.

Ölüm aylığı almaya hak kazanmak için sigortalının;

  1. En az 1800 gün süreyle malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta priminin bildirilmiş olması
  2. 4A sigortalıları için borçlanma süreleri dışında en az 5 yıl sigortalı bulunması şartları aranır.

Bu durumların dışında;

  • Aylık alırken ya da aylık bağlanmasına hak kazanmış ancak işlemleri tamamlanmamış
  • Bağlanan aylığı tekrar çalışma sebebiyle kesilmiş ölen sigortalının hak sahiplerine de dul ve yetim aylığı bağlanır.

1.10.2008 tarihinden önce ölen sigortalılar için borçlanılan tüm süreler hesaplamada göz önünde tutulur.

4B sigortalılarının hak sahibine ölüm aylığı bağlanabilmesi için genel sağlık sigortası dâhil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekir.

Kimlere Ölüm Aylığı Bağlanır?

Vefat eden sigortalının dul eşi ölüm aylığı hak sahibidir. Dul eşin evlenmesi halinde ilgili tarihten itibaren hak sahipliğini kaybeder ve maaşı kesilir.

Ölüm aylığı ölen sigortalının;

  • Eşine
  • Çocuklarına
  • Anne veya babasına bağlanır.

Erkek çocuklar; 18 yaşını dolduruncaya, ortaöğretime devam ediyorlarsa 20 yaşını ve yükseköğrenim yapıyorlarsa 25 yaşını doldurana kadar hak sahibi sayılırlar. Hak sahibi erkek çocuğun çalışamayacak durumda olması halinde herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan aylık almaması durumunda ölüm aylığı yaşa bakmaksızın ödenir.

Kız çocuklar; herhangi bir iş yerinde sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak çalışmaları veya evli olmaları halinde ölüm aylığı için hak sahibi olamazlar. Evli olmayan veya dul kalan kız çocuklar yaş şartı aranmaksızın ölüm aylığı hak sahibidir.

Anne veya baba; ölen sigortalının anne veya babasının ölüm aylığı alabilmesi için iki koşul aynı anda gerçekleşmelidir.

  • İlki eş ve çocuklara bağlanacak aylık tutarının sigortalının aylığından az olması
  • İkincisi anne ve babanın geçiminin ölen sigortalı tarafından sağlandığının belgelenmesidir.

Bu iki şart yerine gelse bile herhangi bir geliri veya mal varlığı olan anne ya da babaya ölüm aylığı bağlanmaz.

Sigortalının Eşine Ölüm Aylığı Bağlanma Şartları Nelerdir?

Sigortalının eşine ölüm aylığı bağlanabilmesi için sigortalının ölüm tarihinde yasal evlilik bağı bulunmalıdır. Bu durumun tespiti halinde ölen sigortalının eşine maaşının yarısı bağlanır. Çocuğu bulunmayan dul eş için kanun kapsamında belirlenen hükümler çerçevesinde aylığın %75’i bağlanır.

Ölüm (Dul ve Yetim) Aylığı Nasıl Paylaştırılır?

Ölüm halk arasında anılan adıyla dul ve yetim aylığı hak sahipleri paylaşımı sınırları kanunlarla belirlenmiştir. Buna göre ölüm aylığı paylaşımı şu şekilde yapılır.

  • Sadece eşe aylığın %75’i
  • Çalışan veya emekli maaşı olan eşe aylığın %50’si
  • Eş ve 1 yetim olması halinde aylığın %60’ı eşe ve %30’u yetime
  • Eş ve 2 yetim olması halinde aylığın %50’si eşe ve yetimlere %25-25
  • Tek yetimin hak sahibi olması halinde aylığın %50’si
  • İki yetimin hak sahibi olması durumunda %40-40 paylaşım esas alınır.

Hem anne hem de babadan ölüm aylığı almaya hak kazanan çocuklar için aylıklardan fazla olanın tamamı ve az olanın yarısı maaş olarak bağlanır.

Hem babasından hem de kocasından aylık almaya hak kazanan kadınların ise ölüm aylığı fazla olan dosya üzerinden tamamlanır.

Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Nereye Başvuru Yapılır?

4A yani SSK kapsamında sigortalı olan kişinin ölümü halinde işlemler Sosyal Güvenlik İl/Merkez müdürlüklerinde yapılır. Ölüm aylığının bağlanmasının hemen ardından varsa diğer hak ve işlemler için Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapılmalıdır.

4B BAĞ-KUR kapsamındaki ölüm aylığı bağlanma işlemleri dosyanın bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez müdürlüklerinde yapılır. Başvurularda istenen evraklar arasında;

4C kapsamında sigortalı olanlar için başvuru işlemleri Emekli Sandığı üzerinden gerçekleştirilir.

  • http://www.turkiye.gov.tr/ başvuru işlemleri online olarak yapılabilir.

SGK, MEB ve YÖK arasında yapılmış anlaşmalar gereği öğrenci belgeleri e-devlet üzerinden elektronik ortamda temine edilebilir. Öğrenci belgelerinin güncel olup olmadığı halinde bir tereddüt oluşması halinde ilgili kurumdan resmi evrak talep edilir.

Ölüm Aylığının Bağlandığı Nereden Öğrenilir?

Dul ve yetim aylığı sorgulama işlemleri farklı kanallar üzerinden gerçekleştirilebilir.

  • ALO 170

Bu hat üzerinden yapılacak sorgulamalarda arayanın kimliği kontrol edilir. Doğrulamanın ardından başvuru numarası, vefat tarihi, kişisel bilgiler gibi detaylar istenebilir. Telefonda yapılan sorgulamanın ardından kısa süre içinde müracaat sahibine geri dönüş sağlanacaktır.

  • e-devlet

PTT’den alınacak şifreyle e-devlet giriş işlemleri tamamlanmalıdır. TC kimlik numarası ve şifreyle açılan oturumda arama kısmına “Ölüm aylığı” veya “Yetim, dul maaşı” yazılarak ilgili bölüme geçilebilir. Sorgulama işlemi sistem yoğunluğuna göre dakikalar içinde yapılabilir.

  • Toplumsal Güvenlik Kurumu

Başvuru sahipleri şahsen Toplumsal Güvenlik Kurumuna giderek de işlemlerini yakından takip edebilirler.

Ölüm Aylığı Ne Kadar Zamanda Bağlanır?

Sigortalının çalışırken ölmesi halinde; hak sahibine bağlanacak aylık ölüm tarihini izleyen ayın maaş dönemidir.

Askerlik borçlanması varsa; ölen sigortalı askerlik borçlanması yapmışsa bağlanacak aylık borcun ödendiği tarihten itibaren başlar.

Emeklinin ölmesi halinde; hak sahiplerine bağlanacak aylık ölüm tarihini izleyen ayın maaş günüdür.

Ölüm Toptan Ödemesi ve Cenaze Ödeneği Nedir?

Ölüm sigortası kapsamında hak sahiplerinin faydalandıkları haklar şu şekilde sıralanabilir.

  1. Ölüm aylığı
  2. Ölüm toptan ödemesi
  3. Hak sahibi kız çocuklarına evlenme ödeneği ve
  4. Cenaze ödeneğidir.

Cenaze Ödeneği; ölüme bağlı haklardan birisidir. Ölen sigortalı için hak sahibine yapılacak cenaze ödeneği SGK Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanır.

Cenaze ödeneğinden yararlanma şartları;

  • İş kazası veya meslek hastalığı sonucu vefat
  • Sürekli iş görmezlik geliri alırken vefat
  • En az 360 gün ölüm ve yaşlılık primi bildiren sigortalının vefatıdır.

Cenaze işlemleri esnasında hak sahiplerine kolaylık sağlamak için verilen ödenek, söz konusu işlemlerin sigortalının yakınları yerine farklı bir kişi ya da kurum tarafından yapılması halinde belgelerle kanıtlanan başvuru sahibine ödenir.

Dul ve Yetim Aylığı Neden Kesilir?

Dul ve yetim aylığı hak sahiplerinin aylıklarının kesilme halleri 5434 sayılı kanun hükümlerine bağlıdır. Hak sahibi eş, çocuk, anne veya baba için şartlar değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak dul ve yetim aylığı kesilme sebepleri arasında;   

  • Türk vatandaşlığından çıkma veya çıkarılma
  • Evlenme
  • Çalışma hali ve
  • Öğrenim durumu değişikliği sayılabilir.

Ölüm Aylığında Geriye Dönük Ödeme Yapılır mı?

Ölüm aylığı alabilme şartlarını taşıyan kişiler ölüm aylığı almaya hak kazanırlar. SGK’ya yapılan başvuruların ardından maaş, ölümü takip eden ay hemen başlatılır. Ölüm aylığı almaya hak kazanmış ancak başvuru yapmamış yakınlar için ölüm aylığı geriye dönük ödemeler 5 yıl süreyle hesaplanır. 5 yıldan daha önceki yıllarda gerçekleşmiş ölüm için hak talebi yapılamaz.

Yorumlar

  1. şaziye dedi ki:

    iyi günler benim dedem 1998 yılında vefat etti emekli olalı çok olmuştu o zaman 31 yıldan işçi emeklisiydi . Dedemin ilk eşi öldüğünden dolayı iki evlilik yapmış. İlk evliliğinden olan kızının beyi vefat etti babasının maaşını müracaat etmek istiyor kanunen yüzde kaçını alır, ikinci eşe dul maaşı alıyor tek kişi olarak. Arkadaşımda aynı durumda beyinden boşandığından dolayı babasının maaşına müracaat etmiş ve alıyor üvey annesiyle aynı oranda alıyor yarı yarıya dedi. Annemle birlikte müdür yete gittik sormak ve baş vurmak için ama hiç biri doğru dürüst bilgi vermiyor ve bilmiyorlar
    TEŞEKKÜRLER

  2. Ufuk Can dedi ki:

    Babamı 21 Şubat 2021 de kaybettim benim ne annem var nede kardeşlerim var benim ne yapmam gerekiyor bu sene üniversite sınavına girdim yerlesemedim ek tercihlere kaldım ne yapmam gerekiyor

  3. kaşif dedi ki:

    Merhaba sorum olacaktı.

    ”Ölümlerden İkisi de 01.10.2008’den Önce İse; Anne ve baba 4c (Emekli Sandığı) emeklisi ise tercih edilen aylığın tamamı alınır” diye bir yazı ile karşılaştım.
    Annemin babası ve annesi emekli sandığından emekli. Annesi 2006 yılında , babası 2011 yılında vefat etti ama sadece babasının maaşının %50 sini almakta yukarıdaki yazıya göre %100 mü almalı?

  4. İlksen dedi ki:

    Merhaba. Annem 2021 yılında vefat etti. Primi yatırıldıgı icin bagkurdan emekli oldu bende annem üzerinden emekli aylıgı alıyorum hisse oranım %25 tek kız cocuguyum annemle babam boşanmışlardı. Hisse oranımın düzeltilmesi gerekiyormu gerekiyorsa nereye başvuruda bulunabilirim

  5. İlksen dedi ki:

    Merhaba. Annemi 2021 kasım ayında kaybettim . Bagkur üzerinden aylık alıyorum benim dısımda 2 erkek kardeşim ve babam aylık almıyor. Annemle babam ayrılmıslardı. Hissem %25 görunuyor %50 olma sansı varmı dilekçemi göndermem gerekiyor yardımcı olurmusunuz.

  6. Ali'ye dedi ki:

    Merhaba benim eşim 2013 yılında vefat etti ben o esnada çalışıyordum eşimin maaşı %50 olarak bağlandı 2016’da işi bıraktım fakat eşimin maaş oranı hala %50 170’ten dosya açtırdım fakat hala bir sonuç alamadım 2 aydır dosya işlem görmedi benim öğrenmek 2016’dan 2020 arası çalışmadım 2020’de 3 ip çalışmışlığım oldu şu an yine çalışmıyorum bu aralardaki boşlukta oluşan eksik olan hisse oranın 75 iken 50 ödenmesi ve arada oluşan 25%25’lik eksik hisseyi alma imkanım var mı geriye dönük olan bilgi verirseniz sevinirim

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      Talep açtığınız tarihten 5 yıl geriye dönük farkı alma hakkınız var. Bu şekilde işleme alınacağını düşünüyoruz.

  7. Nalan dedi ki:

    Merhaba, SSK emeklisi babamiz 1994 yılında vefat etti. İki kız ve bir erkek olmak üzere 3 kardeşiz. Erkek kardeşimizin maaşı yaş sebebi ile kızlardan biri de evlendigi için maaşı kesilmişti. Erkek kardeş ve evlenen kız kardesin kesilen payları anne ve diğer kız çocuğa aktarılıyor mu? Anne ve kız çocuğun aldigi emekli maaşının oranı mevcut durumda ne olmalı?

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      Maaş alan sayısı azaldıkça geri kalanın maaşlarına eklenir. Anne %60 siz ize % 30 oranında maaş almalısınız.

  8. o.varol dedi ki:

    Merhaba , Babam 2008 öncesinde öldüğü için ve sonrasında da annem vefat ettiği için yetim aylığının tek hak sahibiyim ve aldığım maaşın hisse oranı %25 olarak devam ediyor . 2008 öncesi ölümlerdeki hisse oranı ile 2008 sonrası ölümlerdeki hisse oranının farkı nerden kaynaklanıyor . biz 2008 öncesi ölümlüden %25 hisse oranında maaş alarak farklı bir ülkedemi yaşıyoruz, bize yetiyor %25 hisse 2008 sonrasına yetmiyormu bu adaletsiz uygulamanın yanlış olduğunu kanıtlayabileceğimiz hiçbir kanun yokmu . yardımcı olursanız sevinirim.

    1. Piril dedi ki:

      Bu konu ile ilgili herhangi bir dava örneği olmadı gerekiyor ve ben bulamadım siz bir çözüm bulabildin mş

  9. Emir dedi ki:

    Dul ve yetim aylığının %50 si eşe %50 si %25\25 bölünen 2 çocuktan kız çocuğu olan kişinin sgk lı bir işte çalışmaya başladıktan sonra maaşının kesildiğini biliyoruz, peki bu kesilen tutarın eş ve diğer çocuğa yansıma gibi bir durumu varmıdır ?

  10. Özlem dedi ki:

    Merhaba. Babam ssk emeklisiydi, 2002 yılında vefat etti. Annem ile evlilik bağı olmadığından, biz 3 kız kardeşe aylık bağlandı. 2 kardeş evlilik ve sgk çalışınca maaş hakkı yalnızca bana kaldı. Bu durumda benim almam gereken hisse oranı babamın maaşının %50 si doğru mudur yoksa burada bir yanlışlık mı var? Yardımınız için şimdiden çok teşekkür ederim.

  11. Bora dedi ki:

    Sa. 2007 yılında vefaat eden babamdan dul ve yetim aylığı bağlandı 2 kız çocuk var..ama kız çocuklarından büyük olan annemle aynı orana yakın maaş alıyor bu nasil oluyor ? 25 % sabit drgil mi bu durumda ne yapabiliriz ?

  12. Gözde dedi ki:

    Merhaba, Anannem babasının maaşını alıyor Dul ve yetim maaşı sanırım bir diğer ismi. Başka herhangi bir geliri yok. Kız kardeşinin eşi vefat etti maaş bölünmesi için başvuru da bulunacaklarını söylüyorlar. Kız kardeşi aynı eşinden emekli maaşı alıyor. anannemin maaşı bölünür mü ?

  13. Tuğba dedi ki:

    Merhaba dul maaşı alıyorum eşimden dolayı iki kız çocugum var onlar da yetim maaşı alıyor25/25 bir evlilik durumu olduğunda bana yatan maaş kesilecek o zaman kızlara 50/50 mi pay edilecek yoksa tamamen iptal mi olacak acaba brnim hakkım kızlar yine 25/25 mi maaş alcak

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      Maaşlar 2008 den sonra bağlandı ise Çocukların maaşı % 40 ar şeklinde olacak. 2008 öncesi ise % 25 de sabit kalır.

  14. Deren dedi ki:

    Merhaba eş ve 3 yetim kız çoçuğu maaş bağlanma oranı nedir

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      Eş %50 çocuklar da Kalan % 50 yi aynı oranda bölüşerek alır.

  15. Beşir demir dedi ki:

    Annem 2016 vefat etti babam evlendi kız kardesim yetim ayliğı bağlandi yüzde 25 bide erkek kardesim 17 yasinda oda yüzde 25 neden yuzde 40 40 vermiyor nerden muracat etmeliyiz ayrica erkek kardesim 18 ine daha 6 ayı varken okulu birakti diye maası kesildi 18 yasına kadar egitim hayatina bakilmaksizin yetim ayligi vermesi gerekmiyormu bunu nereye muracat etcez ssk solememize ragmen yapmiyor sigortalida çalismiyor magdur oluyoruz

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      SSK ya yazılı dilekçe ile müracaatta bulunun. Cevabına göre hareket etmek daha mantıklı olur. Sözlü cevaplara bakmayın.

  16. Fidan dedi ki:

    Merhaba. Bekar kız çocuğuyum.
    Babam BAGKUR emeklisi olarak geçen sene vefat etti.
    Annem ile kızı olarak babamdan maaş alıyoruz.
    Dedem 2007 yılında SSK emeklisi olarak vefat etmişti.
    Şimdi annem Dedemden kalan maaşa da başvurup babamdan kalan maaşıda aynı anda alabilir mi. Teşekkürler.

  17. levent dedi ki:

    Slm annem tek yetim olarak 2750 tl maasa almaktayken bir kızkardesi daha aylıga hak kazandıktan sonra 1870 tl ye dustu rahmetli dedem 2008 öncesi emekli ve rahmetli oldu fakat aylık baglanmalar 2008 sonrası ayrıca mevzuatta aylık hesaplamasının 2008 oncesıne yetım aylıgı oranlarının ıse 2008 sonrasına (haks ahıplıgı bu tarıhten sonra olustugundan ) hesaplanacagını okumustum ılk aylık yuzde ellı (2750) ıkıncı aylık (1870) yuzde yırmıbes olmuyor yok ıkıncı aylık yuzde 25 ıse ılk aylık yuzde ellı olmuyor bu konuda bır fıkrınız var mı acaba tesekkurler. ayrıca mevzuatta bulamamama ragmen ınternet sayfalarında tek yetım % 50 ıkı yetım %40 – %40 bılgısını göruyorum bunun mevzuattakı kanun ve maddesını bılıyorsanız yazabılırsenız cık sevınırım tesekkurler.

  18. Inci dedi ki:

    Annem 2000oncesi vefat etti..ssklıydı..üvey baba ve kızı evli bana yüzde 25 oranında maaş bağlandı.. ayrıca anne babam arasında nikah yoktu..sgk ya başvurmaya rağmen bu duzeltilmiyor burda hakkım yüzde 50 değil mi..şimdiden teşekkür ederim cevap için

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      2008 öncesi emekli olanlarda Oran % 25 2008 sonrası tek çocuk hak sahibi % 50 olarak hesaplanmaktadır.

  19. nazlı dedi ki:

    Babam 2008 öncesinde öldüğü için 1479 sayılı kanun gereği tek hak sahibi bile olsam yetim maaşımın %25 olarak devam edeceği söyleniyor kurum tarafından. Annem 2019 da vefat ettiği için babamın bağkur maaşında tek hak sahibiyim. % 25 olarak devam edeceği doğru mu, yanlışsa ne yapmam gerekiyor?

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      2008 öncesi vefatlarda hisse oranı o şekilde belirlenmektedir. 2008 sonrası bu oranlar değişti.

  20. İbrahim dedi ki:

    Merhaba
    Annem 2000 yılından beri ölüm aylığı almakta 4 evladının yaşları kanunda belirtilen kriterlerin üzerinde yani çocukları yetim maaşı almıyor ancak annemin 4a emekli aylık bilgi sisteminde hisse oranı 6/8 olarak hesaplanıyor bu oranın 8/8 olması gerekmiyor mu teşekkürler.

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      emekli maaşının tamamı tek başına annenize geçmez. En fazla % 80 i ni alabilmektedir. Buna göre bağlanan maaş doğru.

    2. Şahinde bekmezci dedi ki:

      3 çocuk babalarından yetim maaşı alıyor oğlum okumadım gi için maaşı kesildi 4 ay önce dilekçe verdi kardeşlere devrilmesi için hiç bir sonuç yok niye bu kadar uzadı ben kedi babam dan alıyorum Küçük oğlum rahatsız amaliyat oldu 3 kez daha olacak çok zor zaman lar geçiriyoruz bize yardımcı olun rica ediyorum

  21. Fatma dedi ki:

    Merhaba; Vefat eden eşim emekli sandığından emekli maaşı alıyordu. Bana yüzde 60 kızıma yüzde 30 oranında maaş bağlandı. Fakat diğer kızım da işten çıktı. Dul ve yetime verilen toplam oran %90’ı geçmez dedikleri için yetim maaşı başvurusu yapmadı. Diğer kardeşiyle ortak kullandılar. Şimdi başvurusu yapsa maaşın %100’ü mü pay edilir. Yoksa %90’ı üzerinden mi 50-25-25 şeklinde maaş bağlanır.

    1. Danışma Birimi dedi ki:

      Merhaba,

      Son cümlenizde belirttiğiniz gibi % 50 ,25 25 şeklinde maaş bağlanır.