Ülkemizde kamu hizmeti yapan birçok devlet memuru bulunmaktadır. Bu devlet memurları her sene yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavı ile alınırlar ve memuriyetlerine başlarlar. Memuriyette, memurlar bazı şartları sağladıklarında derece yükselmesi yaşarlar ve bir üst kademeye yükselirler. Devlet memurları görevde bulundukları süre içerisinde en üst dereceye kadar yükselebilirler ve bu derece yükselmesi sırasında kademe ilerlemesi de yapılmaktadır. Bu yazımızda devlet memurları için kademenin ne olduğunu işleyeceğiz.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda kademe ile ilgili gerekli olan ve bilinmesi gereken tanımlar yapılmıştır ve kademe ilerlemesinin hangi şartlar altında gerçekleşebileceği belirlenmiştir.
Kademe, derece içerisindeki görev ve yükümlülüklerin artması manasına gelmektedir.
Kademe ilerlemesi ise memurun bulunduğu derece içerisinde aylık göstergesinin ilerlemesi demektir. Bu kısımda memurun görevinin önem ve sorumluluğunda herhangi bir artış meydana gelmemektedir. Bazı şartlar gerçekleştiği takdirde memurlar kademe ilerlemesi yaşamaktadır. Devlet memurları, memuriyette iken eğitim durumlarında bir değişiklik olursa yani üst öğrenimi bitirme, master yapma, doktora yapma gibi durumları olursa bunlar da kademe ilerlemesinde etki etmektedir.
Kademe İlerlemesinin Şartları
Memurların kademe ilerlemesi yapabilmesi için bazı şartları sağlamaları gerekmektedir. Bu şartlar sağlandığı müddetçe devlet memuru için kademe ilerlemesi söz konusu olur. Kademe ilerlemesi için şartlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda açıklanmıştır. Buna göre devlet memurları için kademe ilerlemesi şartlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Devlet memurunun, kademe ilerlemesi yapabilmesi için bulunduğu kademede en az 1 yıl çalışmış olması gerekmektedir.
- Devlet memurunun, kademe ilerlemesi yapabilmesi için bulunduğu derece içerisinde ilerleyebileceği kademe aşamalarının bulunması gerekmektedir.
Kademe ilerlemesine hak kazanmış olan memurlar, kademe ilerlemesine hak kazandıkları tarihten itibaren geçerli olmak üzere başka bir işleme gerek duymadan ileri bir kademeye geçerler. Devlet memurları için kademe ilerlemesinde onay veren kesim atamaya yetkili amirdir. Bu makamlar, kademe ilerlemesine ait yetkilerini devredebilirler. Kademe ilerlemesi almayacak olan memurlar da kişilerin kurumları tarafından her ay alınacak olan toplu onaylar ile belirlenir. Kademe ilerlemesi alıp, bu hakka uygun görünmeyenlerin ise kademe ilerleme hakları geri alınır.
Devlet Memurları İçin Kademe İlerlemesinde İstisnai Durumlar
Devlet memurları için olan kademe ilerlemesinde bazı istisnai durumlar da bulunmaktadır. Bu istisnai durumları sağlayan kişiler bazı şartlar aranmadan kademe ilerlemesi yaşayabilirler. Bazı devlet memurlarında bulunduğu kademede en az bir yıl çalışma şartı aranmamaktadır. Devlet memurluğunda çalıştıkları son 8 yıl içerisinde herhangi bir disiplin cezası almamış olan kişilerde kademe ilerlemesi uygulanmaktadır. Ayrıca mecburi olarak sürekli bir görev ile ataması yapılan ve kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunan devlet memurları, bu yörelerde çalıştıkları her iki yıl için kademe ilerlemesi alırlar.
Aday Devlet Memurlarında Kademe İlerlemesi
Bilindiği üzere devlet memurları, memurluk süreçlerine ilk olarak aday devlet memuru olarak başlarlar. Kademe ilerlemesi aday memurlarda da olmaktadır. Aday memurlar, girecekleri derecenin hak ettiği kademe aylığını alırlar fakat asil memurluğa geçiş yapmadan kademe ilerlemesi hakları bulunmamaktadır.
Devlet Memurlarının Kademe İlerlemesinde Aylık Ödemesi
Bilindiği üzere kademe ilerlemesinde memurlara zamlı maaş ödemesi uygulanabilmektedir. Yani kademe ilerlemesi devlet memurunun maaşına olumlu olarak yansımaktadır. Kademe ilerlemesi yapan memurların aylıkları, ilerleme tarihini takip eden ilk aybaşından itibaren ödenmektedir.
Kademe ilerlemesinin devlet memurunun emekliliğine ya da izin sürelerine bir etkisi bulunmamaktadır. Derece ilerlemesi ve kademe ilerlemesi arasında belirli bir fark bulunmaktadır. Derece ilerlemesi devlet memurunun bulunduğu pozisyondan bir üst pozisyona geçiş yapmasını sağlarken; kademe ilerlemesi ise maaşa olumlu yansıyan bir süreçtir.
