Engelli Memur Emeklilik Şartları

Engellilik, bir eksiklik olarak görülmemelidir. Artık devrimizde engelli insanlar da ekonomiye katkıda bulunmakta ve birçok alanda isimlerini duyurmaktadır. Engellilik, yaralanma veya fiziksel, zihinsel bir rahatsızlık nedeniyle kişinin duyularının, hareketlerinin kısıtlanmasıyla oluşabilir, engellilik sonradan olabileceği gibi doğuştan da gelebilir. Aslında engellilerin en büyük sorunu çevresinde bulunan kesimin ona yaklaşma biçimidir. İnsanlar, engellilere karşı daha hassas davranmalı ve en azından bu konuda alabilecekleri eğitimleri almalılardır.

Ülkemizde çok sayıda engelli vatandaş yaşamaktadır. Normal hayatlarında yaşamlarını kolaylaştırmak için devlet tarafından engelliler için birçok yardım yapılmaktadır. İş yerinde çalışma şartları engellilere göre düzeltilmeye başlanmıştır. İş yerlerine engelli çalıştırma zorunluluğu getirilmiş ve engelli çalışanların istihdamının kolaylaştırılması sağlanmıştır. Engelli vatandaşlarımıza, memur olanlara da, her alanda olduğu gibi emeklilikte de kolaylıklar sağlanmaktadır. Engelli memur emeklilik şartları da diğerlerine göre daha kolaylaştırılmıştır. Yaş olarak erken emeklilikleri mümkündür.

657 sayılı Kanuna göre, Kamu kurum ve kuruluşları çalıştırdıkları personel kadrosunda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır. Böylece engelli vatandaşların istihdamları da artış göstermektedir. Çalıştırma zorunluluğu olan bu %3’lük oran hesaplanırken kuruluşun toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır. Engelliler için sınavlar, normal sınavlardan farklı zamanlarda yapılır. Şimdi engelli memur emeklilik şartlarını inceleyebiliriz.

Emeklilik Şartları

Ekim 2008 Öncesinde Göreve Başlayanlar

Engelli memur emeklilik şartları yasalarda belirtilmiştir. 5434 sayılı Kanunun 39. Maddesinin j fıkrasına göre, engelleri sebebiyle mevzuat uyarınca göreve alınanlardan en az 15 yıl hizmeti olanlar istekleri ile emekli olmaya hak kazanmaktadırlar. Belirli kanunlarda bu konuya ilişkin kararlar belirtilmiştir. 5434 sayılı Kanuna göre iştirakçı olup Kanunun yürürlük tarihinden sonra kamu görevlisi olan engellilerin malullükleri;

1. Vazife yaptıkları sırada
2. Vazifeleri dışında idarelerince görevlendirildikleri herhangi bir kamu dairesine ait başka işleri yaparken bu işlerden
3. Kurumlarının menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken
4. İdarelerince sağlanan bir taşıtla işe gelişi ve işten dönüşü sırasında
5. İş yerinde herhangi bir nedenden dolayı meydana gelen kazadan
6. Doğmuş olduğu, Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı belgelerin incelenmesi sonucunda; çalışma gücünün en az %60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettikleri anlaşılanlar hakkında, 5434 sayılı Kanundaki vazife ve harp malullüğüne ilişkin hükümler uygulanmaktadır.

Engelli memur emeklilik şartlarında, ilgili kanunun yürürlüğe girmesinden önce kamuya girip çalışmaya başlamış ve en az %40 engeli bulunan memurlar, en az 5400 gün prim ödemiş ise erken emeklilik hakkından faydalanabilirler. Ancak engelli memur emeklilik şartlarında doğuştan ya da sonradan emekli olmada kurallar değişmektedir. Doğuştan engelli olup Kamuya engelli kadrosu ile atanan %40 ve üzerinde engelli olanlar 5400 gün tamamlarsa emekli olurlar. Fakat memuriyete sağlıklı olarak başlayıp, kaza sonucu engele sahip olanlar ise 5760 gün ya da 6480 güne kadar prim yatırmaları durumunda erken emeklilik şartından faydalanabilirler.

Ekim 2008 (15 Ekim 2008 sonrası) Sonrasında Kamu Görevlisi Olanlar

Engelli memurların emeklilik şartları belli bir tarihten sonra kamu görevlisi olanlarda farklılık göstermektedir. Engelli memurun emekliliğinde kanuna göre ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün prim bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının değişimine göre prim ödenmiş süreler de farklılık göstermektedir.

%50 ve %59 arasında engel oranı bulunan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün prim ödemiş olmaları halinde yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Eğer söz konusu kişinin engellilik oranı %40 ve %49 arasında ise; en az 18 yıldan beri sigortalı olurlarsa ve 4680 gün prim ödemiş olurlarsa yaşlılık aylığı alabilir.