Özellikle çok fazla Bulgaristan göçmeni olduğu için Bulgaristan göçmenleri emeklilik şartları merak edilmektedir. Bulgaristan göçmenlerine prim borçlanması yapılarak, Türkiye’de emekli olma hakkı ise tanınmaktadır.
Bulgaristan Göçmenleri Nasıl Emekli Olabilir?
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler kapsamında 1 Ocak 1989 tarihinden ve 8 Mayıs 2008 tarihine kadar Türkiye’ye zorunlu göçe tabi tutulmuş olan, Türkiye vatandaşı olup da Türkiye’de ikamet eden ve aynı zamanda da 1976 tarihli 2022 sayılı kanun kapsamında olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamak şartıyla, yurtdışında geçen ve çalışma sürelerinin belgelendirilmesi halinde, geçmiş olan çalışma sürelerini borçlandırma imkânı ile emeklilik aylığı almaya hak kazanabilirsiniz.
Bu bakımdan Bulgaristan göçmeni olanlar, Bulgaristan’da geçirdikleri süreleri borçlanma kapsamına alabilmektedirler.
[highlight color=”red”]Bu haktan yararlanmak için;[/highlight]
- 1989 tarihinden 2008 tarihine kadar Bulgaristan tarafından zorunlu göçe maruz bırakılmaları,
- Zorunlu göç olduktan sonra Türkiye vatandaşı olarak Türkiye’de ikamet etmeye başlamaları,
- 2022 sayılı kanun kapsamında herhangi bir emeklilik, malullük ya da benzeri aylık almıyor oluşları,
- Gelmiş oldukları Bulgaristan’da çalıştıkları süreleri belgelendirme yapabilmeleri,
- Borçlanma için SGK’ya yazılı istekte bulunmaları,
- Tebliğ edilecek borç miktarının ilgili süreler içinde ödenmesi gerekmektedir.
Bu şartları sağlayan kimseler SGK’ya başvuru yaparak Bulgaristan’da geçirdikleri iş yıllarını da Türkiye’deki sigorta güvenceleri için rahatlıkla kullanabileceklerdir.
Borçlanma Başvurusu Nasıl Yapılır?
Bulgaristan göçmenleri emekli olabilmek için gerekli belgeleri sağlamaları gerekmektedir. Buna göre kimlik paylaşım sisteminden kurum tarafından yapılacak inceleme sonucunda nüfus kayıt örneğinde Türk vatandaşlığına alınmıştır ifadesi olanlar için ilave olarak göçe tabi tutulmuş olduklarını belgelendirme şartları aranmayacaktır. Fakat, nüfus kayıtlarında böyle bir ifade bulunmuyorsa, ilgili kimselerin bu ibarenin nüfus kayıtlarına işlenmesi gerektiği için vukuatlı nüfus kayıt örneğinin alınması için kuruma ibraz talebinde bulunulacaktır.
Ayrı olarak Bulgaristan’dan temin edilecek ve Türkiye’de yemin tercüme ofisleri tarafından çevirileri yapılmış olan hizmet belgesinin ve Türkiye’deki nüfus kayıtlarında isim ve soyadı yönünden herhangi bir farklılık olması durumunda ise ilgiliden isim değişikliğinin yapıldığını gösterecek olan, nüfus müdürlüğünden onaylı bir belgenin alınması ve kuruma da verilmesi gerekecektir.
Borçlanma Nasıl Hesaplanıyor?
Bulgaristan göçmenleri borçlanma hesaplaması için başvuru tarihinde geçerli olan asgari ücret ve asgari ücretin 6,5 katı arasında bir rakamın yüzde 32’si temel alınmaktadır. Buna göre borçlanmaya esas teşkil edecek gelir tutarını ise borçlanacak kişinin kendisinin belirlenmesi beklenmektedir.
Bulgaristan hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalı kapsamında değerlendirileceğine ise Türkiye’de halihazırda sigortalılıkları bulunuyorsa, bu sigorta üzerinden, sigortalılıkları bulunmuyorsa da ilgili kanun kapsamında 4B statüsünde geçmiş olan sigortalılık süresi temel alınacaktır.
Başka bir deyişle Bulgaristan’da hangi işi yaptığına bakmaksızın, kişinin o ülkede söz konusu olan prim günlerinin borçlanılması Türkiye’de 4B kapsamında çalışmış sayılacaktır. Bunun yanında kişi örneğin 4A kapsamında çalışıyorsa, bu durumda da gereken şartların sağlanmasından sonra 4A kapsamında gün borçlanması mümkün olabilecektir.
Yurtdışı borçlanması yapmak için ayrıca sadece Bulgaristan göçmeni olma şartı aranmıyor. Buna göre sosyal güvenlik anlaşması olmayan ülkelerde geçirilen süreler kapsamında da Türkiye’de bulunan ya da ikamet eden kimselere emeklilik hakları tanınıyor. Döviz üzerinden de prim ödeme imkânı sağlanan yurtdışı borçlandırmasında kişinin halihazırda yurtdışında mevcut bir işte çalışmıyor olması gerekiyor. Aynı şekilde Türkiye’ye dönüş yapması da gerekiyor. Ancak Bulgaristan dışındaki ülkelerde, ülkelerin sağladıkları anlayışları çerçevesinde gereken emeklilik ve borçlanma şartları değişiklik gösterebiliyor. Bunun için ilgili ülkedeki geçirilen sürelerin borçlanma kabul edilmesi için mutlaka SGK’ya danışmak gerekiyor.
