Kimler İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilir? 2025 GÜNCEL MEVZUAT

Kimler isteğe bağlı sigortalı olabilir sorusu, aktif olarak işte çalışmayan ancak sosyal güvenlik haklarından faydalanmak isteyen vatandaşlar tarafından sıklıkla sorulmaktadır. İsteğe bağlı sigorta, kişilerin kendi primlerini ödeyerek emeklilik hakkı kazanmasına olanak tanır. Özellikle ev hanımları, çiftçiler, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları ve düzensiz çalışan bireyler için önemli bir seçenektir.

2025 yılı güncel SGK düzenlemelerine göre, isteğe bağlı sigortalılık şartları ve kapsamı daha netleşmiş, başvuru süreçleri dijitalleşmiştir. İsteğe bağlı sigorta nedir, kimler bu haktan yararlanabilir, başvuru şartları nelerdir, prim ödemeleri ne kadardır, emekliliğe etkisi nasıldır gibi tüm merak edilenleri detaylı şekilde açıklayacağız.

İsteğe Bağlı Sigorta Nedir, Ne İşe Yarar?

İsteğe bağlı sigorta, herhangi bir işverene bağlı olmadan çalışan veya hiç çalışmayan kişilerin kendi adlarına prim ödeyerek sigortalı sayılmalarını sağlayan sosyal güvenlik sistemidir. Sistem, emeklilik hakkı kazanmak, genel sağlık sigortasından faydalanmak ve diğer sosyal güvenlik hizmetlerinden yararlanmak isteyen bireyler için oldukça önemlidir.

İsteğe Bağlı Sigorta Ne İşe Yarar?

• Emeklilik süresi boyunca gerekli prim günlerinin tamamlanmasını sağlar.
• Çalışma hayatına ara veren kişiler için prim ödemesinin devam etmesine imkân tanır.
• Yurt dışında yaşayan vatandaşların Türkiye’de emeklilik hakkı elde etmesini mümkün kılar.
• Ev hanımları, serbest çalışanlar ve işsizler, sosyal güvenceye dahil olabilir.
• Kişi, kendi gelirine göre prim tutarını belirleyerek primlerini her ay kendisi öder.

Önemli Not: İsteğe bağlı sigorta yaptıran kişiler, 4B (Bağ-Kur) statüsünde sigortalı sayılır ve buna göre değerlendirilirler.

Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

• İşten ayrılan ama emekliliğine az süre kalmış kişiler,
• Kayıt dışı çalışan ancak prim yatırmak isteyen bireyler,
• Belirli dönemlerde çalışıp, belirli dönemlerde çalışmayanlar,
• Türkiye’de yaşayan ve sosyal güvencesi olmayan ev hanımları,
• Türkiye dışında ikamet edip SGK’ya bağlı kalmak isteyenler.

Kimler İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilir? 2025 Şartları

İsteğe bağlı sigortalı olabilecek kişiler; sosyal güvencesi olmayan, kendi işini yapan veya aktif çalışmayan bireyler arasından belirlenir. 2025 yılında yürürlükte olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, bu kapsama giren kişiler belirli şartları sağladığında başvuruda bulunarak isteğe bağlı sigorta sistemine dâhil olabilir.

2025 İtibarıyla İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilecek Kişiler

• 18 yaşını doldurmuş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları,
• Çalışma kaydı bulunmayan ev hanımları,
• Serbest çalışanlar veya kendi adına iş yapan ancak Bağ-Kur kaydı olmayan kişiler,
• Yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları,
• Daha önce çalışıp prim ödemesi yapmış, ancak şu anda çalışmayan bireyler,
• Sigortalı bir işte çalışan ancak eksik gün sayısı nedeniyle prim açığını kapatmak isteyenler.

Başvuru Yapabilmek İçin Temel Şartlar

1. SGK’ya bağlı bir işte çalışmıyor olmak.
2. Herhangi bir işyerinden aylık prim ödemesi alınmıyor olmak.
3. 18 yaşını tamamlamış olmak.
4. İkamet adresinin Türkiye sınırları içinde olması (yurt dışı başvurular hariç).
5. Gerekli belgelerle SGK müdürlüğüne veya e-Devlet sistemine başvuru yapılması.

Dikkat: Aynı anda zorunlu sigortalı ve isteğe bağlı sigortalı olunamaz. Zorunlu sigorta varsa isteğe bağlı sigorta başvurusu kabul edilmez.

İsteğe Bağlı Sigorta Başvurusu Nasıl Yapılır?

İsteğe bağlı sigorta başvurusu, SGK’ya bizzat giderek ya da e-Devlet üzerinden online olarak yapılabilir. Başvuru işlemi oldukça kolaydır, ancak doğru belgelerle yapılması gerekir. Başvuru tamamlandıktan sonra kişi, her ay belirlenen tutarda prim ödemeye başlayarak sigortalı statüsüne geçer.

Başvuru Yöntemleri

1. SGK Müdürlükleri Üzerinden Başvuru

• Yaşadığınız il veya ilçedeki Sosyal Güvenlik Merkezi’ne giderek başvuru yapılabilir.
• “İsteğe Bağlı Sigortalılık Giriş Bildirgesi” formu doldurulur.
• Kimlik fotokopisi ve adres beyanı ile başvuru tamamlanır.
• SGK memurları, başvuruyu sistem üzerinden işler ve kaydınızı başlatır.

2. e-Devlet Üzerinden Başvuru

• turkiye.gov.tr adresine giriş yapılır.
• Arama kısmına “İsteğe Bağlı Sigortalılık Başvurusu” yazılır.
• Açılan ekranda kişisel bilgiler otomatik gelir, form onaylanarak gönderilir.
• SGK’dan sisteminize tanımlama yapıldığında bilgilendirme mesajı gelir.

Gerekli Belgeler

• T.C. kimlik belgesi fotokopisi
• İkametgâh (adres) bilgisi
• İsteğe bağlı sigortalı olmak için SGK giriş formu
• Daha önce SGK kaydı varsa, hizmet dökümü (e-Devlet’ten alınabilir)

Not: Başvurusu kabul edilen kişiler, prim ödemeye başladıkları ayın 1’i itibarıyla sigortalı sayılır.

İsteğe Bağlı Sigorta ile Emeklilik Şartları Nelerdir?

İsteğe bağlı sigorta ile emeklilik, SGK’ya düzenli olarak prim ödeyen bireylerin belli bir yaşa ve prim gününe ulaştığında emekli olabilmesini sağlar. 2025 yılına göre emeklilik için gereken koşullar, sigorta başlangıç tarihi ve cinsiyet gibi kriterlere bağlı olarak değişmektedir.

Emeklilik İçin Gerekli Şartlar (2025)

İsteğe bağlı sigortalılar, SGK kapsamında 4B (Bağ-Kur) statüsünde değerlendirilir. Bu nedenle Bağ-Kur emeklilik şartları uygulanır:

Kadınlar İçin

Sigorta girişi 01.10.1999 ve öncesi olanlar:

• 20 yıl (7200 gün) prim
• Yaş şartı: 56

Sigorta girişi 2000–2008 arası olanlar:

• 9000 gün prim
• Yaş şartı: 58 – 60 arası

Erkekler İçin

Sigorta girişi 01.10.1999 ve öncesi:

• 25 yıl (9000 gün) prim
• Yaş şartı: 58

2000 sonrası girişlerde:

• 9000 gün prim
• Yaş şartı: 60 – 63 arası

Not: Prim günü eksik olanlar, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanması yaparak eksik günlerini tamamlayabilirler.

Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılır?

1. SGK İl Müdürlüğü’ne şahsen başvuru yapılır.
2. e-Devlet üzerinden “emeklilik başvurusu” ekranı kullanılarak online başvuru yapılabilir.
3. Gerekli belgeler: Prim dökümü, kimlik fotokopisi, emeklilik talep formu.

Emeklilik hakkı kazananlara SGK tarafından ortalama 1-2 ay içinde maaş bağlanır. Ödemeler PTT veya banka hesaplarına yapılır.

İsteğe Bağlı Sigortalıların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı Var Mı?

İsteğe bağlı sigortalılar, SGK kapsamında emeklilik için prim öderken aynı zamanda genel sağlık sigortası (GSS) da ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahip olurlar. Ancak sağlık hizmeti alabilmek için bu primlerin eksiksiz ve zamanında yatırılması gerekir.

GSS Dahil Ödeme Yapanlar Ne Kazanır?

• Devlet hastanelerinden ücretsiz muayene ve tedavi hizmeti alabilirler.
• Aile hekimi, poliklinik, tetkik, tahlil ve reçete gibi hizmetlerden yararlanabilirler.
• İlaç katılım payı hariç tüm hizmetler kapsam dahilindedir.
• SGK anlaşmalı özel hastanelerde indirimli hizmet alınabilir.
• Bağlı oldukları sosyal güvenlik merkezi aracılığıyla tedavi giderleri karşılanır.

GSS Primini Ödemeyenler

• Sadece emeklilik primi ödeyen ama GSS primi ödemeyen isteğe bağlı sigortalılar, sağlık hizmeti alamazlar.
• Bu kişiler, sağlık hizmetinden faydalanmak istiyorsa ayrıca GSS başvurusu yapmalı ve prim yatırmalıdır.

Prim Borcu Olanlar Ne Olur?

• Gecikmiş sağlık prim borcu olanların sağlık hizmeti alma hakkı geçici olarak durur.
• Borç ödenip güncel duruma geçilene kadar, hastanede yeşil alan harici muayene olunamaz.

Tavsiyemiz: Emeklilik primiyle birlikte GSS primi de düzenli ödenirse hem sağlık güvenceniz olur hem de emeklilik süreci sekteye uğramaz.