Şase numarasıyla parça sorgulaması, bilirkişi raporu, araca uyumlu olabilecek parçaların raporu gibi pek çok önemli bilgiye ulaşılabilmektedir. Aracın uluslararası kimliği olan şase numarası, aslında aracın iskelet sistemi olan şase ile anılan bir seri numarasıdır. Uluslararası literatürde VIN olarak bilinir. Şasi numarası aracın üretildiği ülke, fabrika, motor tipi, kasa tipi, üretim yılı ve üretildiği fabrikadan çıkan kaçıncı araç olduğunu gösteren 17 harf ve numaradan oluşur. Aracın şasi numarası motor bloğuna ve aracın şasesine press ile basılır.
Şase numarası aslında artık kullanılmayan bir numaradır. 1981 yılında AB düzenlemesi ile VIN diğer adıyla “şase numarası” kullanılmaya başlanmıştır. Eski numaralandırma sistemi olan şase numarası her firma tarafından, firmanın kendi tercihlerine göre belirlenen ve aracın iskelet sistemine yani şasesine yazılan bir numaraydı. Ancak 1930’lardan beri üretilen binek araçların çoğunda özel bir şase sistemi dahi yoktur. Bu şase sistemi yerine araçlar kendini destekleyen bir gövde sistemi ile üretilmektedir. Şase sistemi aslında sadece ticari araç ve motosikletlerde varlığını sürdüren bir sistem.
Bu şase numarasıyla parça sorgulama yapılıp aracın iskeletine en çok uyacak yedek parçalar, parçaların ulaşılabilirliği öğrenilebilir. Bunun dışında aracın değişen parçası, kaza geçmişi gibi tarihçesi de yine şase numarasıyla sorgulanabilmektedir.
Araç Şase Numarası Sorgulama Nasıl Yapılır?
Şase numarası online sorgulamalarla bulunamamaktadır. Aracının şase numarasını öğrenmek isteyenler için şase numarasının yazdığı yerlere bakmak gerekmektedir. Evrensel geçerliliği olan şase numarası aracın üzerine ve araçla ilgili düzenlenmiş her türlü belgeye işlenir. Araca işlenmesinin amacı aracın başına ne gelirse gelsin kimliğinin kaybolmamasını garanti altına almaktır. Şase numarası sayesinde dünyanın neresinde olunursa olunsun aracın motoru, üretildiği yılı, şase bilgisi, aracın tarihçesi gibi bilgilere ulaşılabilmektedir.
Şase Numarasındaki Harfler ve Rakamlar Neyi Temsil Ediyor?
Şase numarasında yazan harf ve rakamlarbize araç hakkında bilgi vermek için oluşturulmuş bir sisteme sahiptir. Şase numarası aracın uluslararası standartlaştırılmış, 17 haneli seri numarasıdır. Bu seri numaralarında 2 farklı standart kullanım vardır. Bunlardan biri Avrupa Birliği ülkelerindeki araç üreticilerinin kullandığı diğeri ise Kuzey Amerikalı üreticiler tarafından kullanılandır. Bu 17 numaralık sistemde rakam ve harflerin anlamları:
1-3: Dünya Üretici Kodu (WMI). Bu kod Dünya Üretici Tanımlayıcısı tarafından araç üreten firmalara atanmış kodlardır. Örneğin Opel ve Vauxhall için WOL, Ford için WF0 veya Volkswagen için WVW gibi kodlar kullanılır.
4-9: Seri kısmıdır. Bu kısım üretici tarafından belirlenmektedir. Kullanılmayan karakterler harf ya da rakamlarla doldurulur. Örneğin Opel kullanılmayan konumları 0000 ile doldurur.
10: Modelin yılının kodudur. ISO standardı 3779-1983 tarafından belirlenir. 123456789 ABCDEFGH JKLMN P RST VWXY karakterlerinin her biri, 1971’den başlayarak 30 yılı kodlar. I, O, Q, U ve Z karakterleri, karışıklık riski nedeniyle kullanılmaz.
11: Üreticinin kim olduğunu belirten kısımdır.
12-14: Dünya Üretici Kodunun ikinci kısmıdır.
12-17: Ardışık artan sayılar yer alır.
Arabanın Şase Numarası Nerede Yazar?
Şase numarasının yazdığı yerler çok çeşitlidir. Bunun nedeni aracın kimliği olma görevini üstlenen şasenin kaybolmamasını garanti altına almaktır. Sağlam yerlere ve pek çok yere yazılarak aracın kaza, patlama, alım-satım gibi durumlarında dahi şase bilgisine ulaşılabilmesi hedeflenir. Şasi numarası genellikle motor bloğuna ve aracın şasesine press ile basılır.
Aracın şase numarasının yazdığı diğer yerler:
- Aracın ruhsatı üzerinde yer alan şase numarası başlığının tam karşısında şase numarası yazar.
- Ruhsatı olmayan bir araç ise sigorta poliçesi üzerinden öğrenilebilir.
- Motor üzerinde Şase numarası yazar.
- Kaputun altında şase numarası yazar.
- Sürücü kapısının iç kısmından şase numarası öğrenilebilir.
- Plakalıkta şase numarası yazar.
- Tekerlek boşluğunun içinde şase numarası yazar.
- Bagajın altında şase numarası yazar.
- Stepne bölümünün yan tarafında numara yazar.
Arabamın Şase Numarası Okunmuyor, Ne Yapmalıyım?
Şase numarasının okunmaması aracın muayeneden geçmemesi için bir sebeptir. Bu nedenle şase tespit ve şasenin tekrar yazımı için yetkilendirilen servislere gidilmelidir. Aracın bu merkezlerde şase numarası tespit edilip motora özel makinelerle şase numarası kazınmaktadır. Eğer aracın şase numarası zaten biliniyor ancak araç üzerindeki kısmı okunmuyorsa bu da aracın muayeneden geçmemesi için bir sebeptir. Aracın sahibi olmadan da kimliği belirlenebiliyor olması gerekmektedir. Bunun için de yine yetkili bir servise gidilerek şase numarası yazdırılmalıdır.
Yeni Şase Numarası Nasıl Alınır?
Yeni şase numarası almak için şase numarasının tespit edilemiyor olması gerekmektedir. Bunun için muayene istasyonundan geri çevrilen araca MMO’dan randevu alınmalıdır. Randevu günü aracın kontrol ve harç parası yatırılmalıdır. MMO’dan alınan rapor ile noterden onay alınmalıdır. Noterden onaylatılmış MMO raporu ile şase numarası yazma yetkisine sahip bir servise gidildiğinde tekrar şase yazılır ve yeni şase numarası edinilmiş olur.
Bu sürecin bu şekilde işletilmesinin amaç çalıntı araçların engellenmesidir. Fabrika çıkında verilen şase numarası bir aracın kimliğidir. Bu kimlik sayesinde çalıntı gibi durumlarda araç çevirme sırasında yakalanabilmektedir. Şase numarası istendiği zaman değiştirilebilen bir numara olsaydı, hırsızların işine yarayacak bir güvenlik açığı olacağı için MMO raporu ve noter onayı gereklidir.
Şase Numarasıyla Yedek Parça Nasıl Sorgulanır?
Araç şase numarası ile sorgu yedek parçaları aramak için yapılır. Yedek parça satan firmaların web sayfalarındaki arama motorlarına şase numarası girilir. Böylece aracın tipi, motoru, üretim yeri gibi tüm bilgilerinin ışığında, araca tam uyacak yedek parçalar listelenir. Ayrıca yedek parça satışı yapılan firmada gerekli yedek parçaların stoğu var mı eğer stok yoksa getirilebilir mi, gibi soruların cevapları da alınmış olur.
Şase Numarasıyla Hasar Kaydı Nasıl Sorgulanır?
Şase numarasıyla hasar sorgusu yapmak için SMS uygulaması kullanılabilmektedir. 5664 numarasına mesaj atarak aracın değişen parçası, değişen parçanın değişme nedeni, kaza kaydı gibi aracın geçmişine ait tüm bilgilere ulaşılabilmektedir. Turckcell, Vodafone, Türk Telekom ile anlaşmalı olarak yürütülen bir SMS hizmetidir. Bu hizmetten faydalanabilmek için 5664 SMS gönderilmelidir. Değişen parçaları öğrenmek için 5664’e sırasıyla PARCA,(boşluk), S, (boşluk), Şasi numarası, (boşluk), Hasar tarihi yazılıp gönderilir. Örnek: PARCA S ABC987DEF12345 01/01/2020
Şase numarasıyla parça sorgulama dışında aracın markası modeli, plaka değişimi olup olmadığı, hangi illerde tescil kaydının olduğu, araç türü değişimi olup olmadığı, son sahiplik süresi, yürürlükte kaskosunun olup olmadığı, trafiğe çıkış tarihi, toplam kaskolu olduğu süre ve toplam kaskosuz olduğu süre bilgileri de edinilebilir. Tüm bu bilgiler için şase numarası bilmek yeterlidir.
