Trafikte bazı yayaların diğer yayalardan ve bazı araçların diğer araçlardan geçiş üstünlüğü, önceliği bulunmaktadır. Hangi araç ve yayaların bu hakka sahip olduğu, hangi durumlarda bu durumun geçerli olduğu gibi sorular ise sık sık sürücü belgesi sınavlarında sorulmaktadır. Bunun yanı sıra bu hakların ve kuralların sürücü olsun olmasın tüm vatandaşlar tarafından bilinmesi gerekir.
Geçiş Üstünlüğü, Önceliği
Bazı görevli araçlar, diğer sürücülerin canlarına ya da mallarına zarar vermemek koşulu ile geçiş önceliğine (üstünlüğüne) sahiptir. Bu araçlar;
- İtfaiye aracı gibi acil müdahale araçları (kırmızı tepe lambası olması şartı ile),
- Acil durumda olan hastaların ya da yaralıların taşınmasını sağlayan, ilk ve acil yardımlarının yapılması için kullanılan taşıtlar ile acil veya yaralı durumda hasta taşıyan diğer araçlar (Kırmızı veya mavi tepe lambası olması koşulu ile),
- Trafik kazalarına el koymak ya da trafiğin güvenliğini korumak amacı ile kaza alanına giden, trafik hizmeti araçları (Mavi ve kırmızı ya da sadece mavi tepe lambasının olması şartı ile),
- Suçlu bulunan kişileri takip eden ya da güvenlik adına bir olay yerine giden zabıta veya görevli araçları (Mavi ve kırmızı ya da sadece mavi tepe lambasının olması şartı ile),
- Sivil savunma hizmetine ait araçların yalnızca alarm durumlarında (Kırmızı tepe lambası olması koşulu ile),
- Kötü hava koşullarında yolun bakımından ya da yapımından sorumlu kurumların buz ve kar temizleme çalışmalarında görevli olan araçlar ( Mavi tepe lambası bulunması şartı ile),
- Koruma araçları ile korunmakta olan araçların hizmet süresince ( Mavi tepe lambası olması koşulu ile).
Geçiş önceliğine (üstünlüğüne) sahip olan bir aracın işareti alan diğer sürücüler, bu araçların geçişinin kolayca sağlanabilmesi için kara yolu üzerinde yer açmak, gerektiği takdirde durmak ve geçiş üstünlüğüne sahip araçlar geçene dek beklemek zorundadırlar.
Kavşaklar Geçiş Önceliği, Üstünlüğü
Trafik işaretinin, ışıklı işaret cihazının ya da trafik zabıtasının bulunmadığı kavşaklarda sürücülerin yol vermek zorunda olduğu durumlar;
- Doğru yolunda gitmekte olan tramvaylara,
- Doğru yolunda giden tramvayın olduğu karayoluna çıkan sürücüler, bu yolu kullanan araçlara,
- Bölünmüş olan yoldan geçen sürücüler bu yoldan gelmekte olan araçlara,
- Tali yoldan ana yola çıkmakta olan sürücülerin ana yoldan gelmekte olan araçlara,
- Dönel kavşağa gelmekte olan sürücülerin dönel kavşak içerisinde bulunan araçlara,
- Motorsuz araç kullanan sürücülerin motorlu araç kullanan kişilere,
- Lastik tekerleği bulunan iş makinesi ya da traktör gibi taşıtların sürücülerinin diğer motorlu taşıt sürücülerine,
- Dönüş yapmakta olan sürücülerin doğru geçişte bulunan araçlara,
- Motorlu taşıtlardan soldaki taşıtın, sağdan gelmekte olan taşıta geçiş üstünlüğü tanıması gerekmektedir.
Bunların yanı sıra kavşağa gelmiş olan sürücüler, kavşağın giriş ve çıkışlarında belirlenmiş kurallara uygun olarak karşıdan karşıya geçen yayalara geçiş üstünlüğünü tanımak zorundadır.
