Göreve İade Sonrasında Vergiye Dikkat

Özellikle geçtiğimiz yıllarda kanun hükmündeki kararnameler ile görevlerinden ihraç edilmiş kimselere mahkemeye başvurarak göreve iade hakları tanınınca, pek çok kişi göreve iade talebinde bulunuyor. Bu kapsamda göreve dönen kimselerin boşta geçen dönemlerindeki maaşları da topluca ödeniyor fakat topluca ödeme durumunda uygulanan vergi oranına dikkat etmek gerekiyor.

Topluca Ödenen Maaşın Vergisi

Mahkeme tarafından yargılanarak suçsuz olduklarına karar verilmiş pek çok kişi göreve iade edilerek kamu hizmetlerinin başına dönüyorlar. Bu durumda boşta geçen dönemdeki maaşlarının da topluca ödemesi yapılıyor. Fakat toplu ödenen maaşların vergisi de yine maaş üzerinden tahsil ediliyor. Ödemenin yapıldığı yılın kazancı olarak kabul edilen vergiler, normalde ilgili yıllarda ödenmeleri halinde yüzde 15 vergiye tabi olacaklarken, toplu ödeme yüzünden yüzde 30’a kadar vergilendiriliyor. O yıl içinde alınan maaşlara da yüksek vergi uygulaması yapılıyor.

Görevden farklı nedenler ile ihraç edilen kimseler mahkemelere işe iade davası açarak görevlerinin başına dönmek istiyorlar. Mahkemeler ya da komisyonlar tarafından görülen davalar sonucunda işe iadesine karar verilen kimselerin, göreve iade edilmiş kamu personelinin, görevden uzaklaştırıldıkları tarihten başlayarak iade edildikleri döneme kadar geçen süre zarfındaki maaşları topluca ödeniyor. Parayı bu bakımdan toplu şekilde alan memurlar ise vergi şoku ile yüz yüze geliyorlar. Örnek olarak üç yıl görevden uzak kalmış bir kişi 2020 yılında göreve iade edildiğinde üç yıl boyunca alamadığı maaşının tamamını 2020 yılı kazancı olarak kabul görüyor ve bu meblağ üzerinden 2020 yılı gelir vergisi tarifesi uygulanıyor.

Vergi Oranları Nasıl Hesaplanıyor?

İşe iade durumunda vergi oranlarının hesaplanması için göz önünde tutulması gereken nokta, hangi yıl iade gerçekleşiyorsa o dönemdeki vergi oranları temel alınmasıdır. Örnek olarak 4’üncü dereceden 1’inci kademede evli olmayan bir komiser, Temmuz ayında yüzde 7 oranında zam yapılmış olsa dahi ilgili yılın tamamında yüzde 15 oranında gelir vergisine dahil olması gerekiyor. Ayrıca Aralık ayındaki maaşının bir kısmı da yüzde 20 vergiye dahil edilecek.

Söz konusu kişi için hesaplanacak yıllık vergi tutarı ise ortalama 3 bin 700 lira olmaktadır. Evli olmayan bir çalışan için 2020 yılında toplamda 2 bin 600 lira asgari geçim indirimi uygulanmakta olduğundan, hesaplanacak tutar bu meblağdan düşülerek ödemesi gereken net vergi ise 1100 lira olacaktır. Fakat bu kişinin 36 ay görevden uzaklaşmış olduğu göz önünde tutulursa, açıkta geçen 36 ayın maaşı da bu yılda ödenmişse, ödenmiş olan tutarın tamamı 2020 yılı kazancı olarak kabul edilmektedir. Bu konuda bir hesaplama yapılacak olursa, örnek olarak 36 ay kapsamında toplu olarak 140 bin lira ödenmişse, söz konusu ödemenin 22 bin liraya kadar olan kısmından yüzde 15, 22 bin lira ile 49 bin lira arasındaki kısmından yüzde 20, 49 bin liradan sonraki kısmından ise yüzde 27 oranında vergi kesilecektir.

Asgari Geçim İndirimine Dikkat

İhraç edilmiş ancak daha sonra göreve iade edilmiş olanların en önemli kayıpları ise asgari geçim indirimi tutarı konusunda oluyor. Asgari geçim indirimi yıllık bazdaki tutarı, ücretlinin asgari geçim indiriminden bir yıl boyunca faydalanacağı net menfaat olarak görülüyor. Aylık yapılan ücret ödemelerinde bu bakımdan asgari geçim indiriminin hesaplanacak yıllık tutarın 12’ye bölünmesi kapsamında uygulanması ve bir ay içinde yararlanılacak AGİ tutarının da yıllık AGİ’nin 12’de 1’ini geçemeyeceği ifade ediliyor. Başka bir deyişle, işten uzak geçen ve geçmişte kalmış yılların AGİ’si işe dönüş yapan kimseler için uygulanmıyor.