Kimi işyerlerinde işveren ve çalışan arasında yapılmış sözleşme kapsamında fazla mesai ücrete dahil edilmiş oluyor. Ücrete dahil edilen fazla mesai için ise süre sınırı bulunması gerekiyor. Eğer işçinin mesaisi bu süreyi aşıyorsa, aşılan saatlerin ücretinin ayrıca işveren tarafından işçiye ödenmesi gerekmektedir.
Fazla Çalışma Konusunda Dikkat
Çalışan ve işveren arasında işe başlangıç aşamasında imzalanmış olan iş sözleşmesinde bazı durumlarda fazla çalışma ücrete dahildir şeklinde ifade bulunabiliyor. En başta dikkat edilmesi gereken nokta fazla mesainin ücrete dahil edilmesini istemiyorsanız, iş sözleşmesinde böyle bir ifadenin olup olmadığını dikkatli bir şekilde öğrenmeniz gerekecektir. Eğer sözleşmeyi imzaladıktan sonra fazla mesainin ücrete dahil olduğunu öğrenirseniz bu durumda değiştirme imkânınız olmayacaktır. Kimi işverenler ilgili hükme dayanarak fazla mesai ile ilgili olarak tüm sorumlulukların yerine getirildiğini düşünmektedirler. Bu noktada dikkat edilmesi gereken ikinci kısımdır. Çünkü kanun ve Yargıtay tarafından konuyla ilgili olarak alınmış kararlar ve sınırlamalar bulunuyor. İş Kanunu dahilinde olan çalışanların haftalık çalışma süreleri 45 saat ile kısıtlı tutuluyor. Haftalık olarak 45 saati geçen çalışmalar ise fazla çalışma kapsamına alınıyor.
Buna göre çalışma süresi olarak haftanın 6 günü çalışılan işyerlerinde günlük 7,5 saat olarak belirleniyor. Haftada beş gün çalışan işyerlerinde ise günde 9 saat çalışmak gerekiyor. Çalışan ve işverenin anlaşması halinde ise haftalık normal çalışma süresi haftalık çalışma günlerine günde 11 saati aşmayacak şekilde de dağıtılıyor. Bu durumda ise iki aylık süre içinde çalışan işçinin haftalık ortalama bazda çalışma süresi de 45 saati aşmayacaktır. Bu şekilde denkleştirme sağlanması halinde haftalık ortalama çalışmalar da 45 saati geçmediği durumda fazla çalışma ücreti ödemesi yapılmaz. Haftalık olarak ortalama 45 saati aşan çalışmalar durumunda ise fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekmektedir.
Fazla Mesaide Süreye Dikkat
Fazla mesai süresi bakımından dikkatli olunmasını gerektiriyor. Sözleşme kapsamında yer alan fazla çalışma parasının ücrete dahil olduğu yönündeki hüküm, işveren için fazla mesai için hiç ücret ödemeyeceği anlamı taşımıyor. Konuyla ilgili olarak alınan Yargıtay kararı kapsamında bu türden sözleşmelerde işverenin yıllık olarak 270 saate kadar bulunan fazla mesai ücretini ödemeyeceğini onaylıyor. Fakat her koşulda haftalık 5,2 saati, aylık ise 22,5 saati geçen çalışanlar için fazla çalışmanın parasının ödenmesine hüküm kılıyor.
Buna göre haftalık çalışma süresinin 45 saat olması halinde, haftalık çalışma süresinin 50,2 saati aşması halinde fazla çalışılan her saat için işçiye o saatlerin ücretinin ödenmesi gerekmektedir. Bu noktada işçilerin bazı çekinceleri olmakla birlikte, tekrarlamak gerekirse eğer çalışma saatiniz 50,2 saati geçiyorsa, bu noktada kesinlikle fazla mesai ücretlerini talep etmeniz mümkündür, aynı zamanda işveren de talep ettiğiniz fazla mesai ücretlerini ödemek zorundadır.
Fazla Mesaiyi Kanıtlama
Fazla mesai kanıtlama ise işçinin ispat sorumluluğunda olduğu bir noktadır. Yargıtay için fazla çalışma yapmakta olduğunu iddia etmekte olan çalışanlar bu iddialarını ispat etmek durumundadır. İşçinin imzaladığı bordronun gerçekliği tespit edilince bordro kesin olarak kabul edilir ve hakkında ödeme yapılacağına karar vermeye imkân tanır. Aynı zamanda fazla çalışma konusunda tespit işlemlerinin yapılması adına işyerinin güvenlik kamerası kayıtları, diğer çalışanlar, işçinin hangi saatlerde yaptığını gösterecek iş kayıtları gibi hususlar da fazla mesainin kanıtlanmasını sağlayacaktır. Fazla mesai konusunda çalışan bordroyu imzalaması esnasında fazla çalışma alacağı olduğuna dair bir şerh koyarsa bu durumda her durumda fazla çalışma alacağı olmaktadır. Ancak şerhsiz olması durumunda işçinin fazla çalışmasını bahsedilen yöntemler ile kanıtlaması gerekiyor.
