Hükümet tarafından meclise sunulan yeni istihdam paketi milyonlarca kişiye ilgilendiriyor. Teklif bu hafta içerisinde mecliste görüşülecek ve kabul edilmesi halinde istihdam alanında önemli değişimler gündeme gelecek.
Yeni İstihdam Paketi Detayları
Hükümet tarafından TBMM’ye sunulan yeni istihdam paketi içinde önemli düzenlemeler bulunuyor. Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek paketin kabul edilmesi halinde istihdam alanında yeni imkânlar sağlanacak. Koronavirüs salgını yüzünden kısa çalışma ödeneğinden yararlanma ile normalleşme desteği ise 31 Aralık 2020 tarihinde sona erecek. Teklif kapsamında ise cumhurbaşkanı kararı ile kısa çalışma ödeneği ve normalleşme desteği süreleri de 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilecek.
Özellikle 1 Ocak 2019 tarihinden 17 Nisan 2020’ye yani işten çıkarma yasağının başladığı tarih kapsamında işsiz kalanlar için önemli işveren destekleri verilecek. Bu desteğin en önemli tarafı, kayıt dışı çalışmaktayken işsizlik kalmış olanların bu zamana kadar işsizlik ödeneği, nakdi ücret desteği ve kısa çalışma ödeneği gibi haklardan mahrum olanların, yaşadıkları mağduriyeti gidermesi oluyor. Buna göre sigortalı olsun ya da sigortasız olan kimseler ilgili tarihler arasında işsiz kaldıkları takdirde, kanun yürürlüğe gireceği tarihten itibaren geçerli olacak şekilde 30 gün içinde eski işyerlerine başvuru yaparak işe alınma isteğinde bulunabilecekler. Eski işverenleri ise bu kimselerin başvurularını kabul ederse, işten çıkarma yasağı dahilinde günlük 44,15 TL’den ayda bin 324 TL destek alacaklar. Bu destek ise işverenin diğer işçiler için ödemekte olduğu primlere mahsup tahsil edilecek. Destek ve ödeme tutarlarının da asgari ücrette yıl sonunda yapılacak artış ile artması bekleniyor.
Nakdi Ücret Desteği Artıyor
Öte yandan kanun teklifi kapsamında nakdi ücret desteği açısından da önemli detaylar bulunuyor. İşveren, tekrar işe aldığı eski işçisini ekonomik zorluklar nedeniyle ücretsiz izne çıkarmak zorunda kalırsa, bu durumda da işçiye aylık bin 168 TL nakdi ücret desteği ödemesi yapılacak. İşsiz kalan kişi en son çalışmış olduğu işyerine yaptığı iş başvurusunun geri çevrilmesi halinde ise yapacak ve işten çıkarma yasağı süresinde de aylık bin 30 TL yardımdan yararlanabilecek. Bu tutar, işsizlik fonundan ödenecek ve bu yardımı almak için de işsiz kalan kişinin yaşamış olduğu hanede emekli aylığı alan, kısa çalışma ödeneğinden ya da işsizlik ödeneğinden yararlanan, işçi, memur ya da esnaf olarak sigortalı çalışan kimsenin de bulunmaması ve devletten de düzenli yardım almaması gerekecek. İşveren, işten çıkarma yasağı sonrasında ise işe başlattığı işçilerin en az yarısını destek süresinin sonuna kadar da çalıştırmak zorunda tutulacak.
Sigortasız İşçiler Sigortaya Dahil Edilecek
Teklifin önemli taraflarından birisi de sigortasız çalışanlar için görülüyor. Teşvik kapsamında sigortasız işçiyi sigortalı olarak çalıştırmayı kabul eden işverenlere önemli destek sağlanıyor. Halihazırda ya da 1 Ocak 2019 ile 17 Nisan 2020 tarihleri arasında işten çıkarmış olduğu sigortasız işçinin otuz günlük süre kapsamında sigortasını yapanlara geriye dönük hiçbir para cezası verilmeyecek. Sigortasız çalıştırıldığı dönemler için de işsizlik fonu primi de dahil olmak üzere hiçbir prim borcu da uygulanmayacak.
Sigortası yaptırılan yani sigorta kapsamına alınan işçiler ücret ya da ücrette saklı olan haklar dışarıda tutulmak üzere haklarından feragat etmiş sayılacaklar. Normalde sigortasız çalıştırılan işçilerin beş yıl içinde konuyu mahkemeye götürerek geriye dönük iş hizmeti tespiti yapılması davası açmaları halinde sigortasız geçirdikleri süreler tespit edilerek işverenden tahsil ediliyor. Ancak bu durumda geriye dönük kararlar geçersiz olacak ve sigortalı çalışmaya başlayan kimse de bu türden davalar açamayacak.
