ref: refs/heads/v3.0
emeklilikssksgkbağkurkredilerkosgebengellie-devlet

Terörden Zarar Gören Sivillere Maaş Ödenmesi

Terörden Zarar Gören Sivillere Maaş Ödenmesi
06.12.2018

Sivillerin terörden zarar görenlerine maaş bağlanma durumu 17.07.2004 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5233 numaralı kanuna, 12.07.2012 tarihinde eklenen ek maddeler çerçevesinde aylık bağlanabilme şansı getirilmektedir. Buna göre;

  • Terör eylemleri sırasında ölen sivillerin ailelerine
  • Terörle mücadele görevi sırasında ölen sivillerin ailelerine
  • Terör eylemleri sırasında yaralanan sivillerin kendilerine
  • Terörle mücadele görevi sırasında yaralayan sivillerin kendilerine maaş bağlanabilme imkânı bulunmaktadır.

İlgili kanuna göre, devlet tarafından yukarıda yazılı durumlar çerçevesinde terör yüzünden zarar görmüş gerçek ve tüzel kişilerin maddi zararları sulhen karşılanacaktır. 2012 yılından önce terörden zarar görenlere sadece tazminat verilmekte olup, sivillere maaş bağlanma durumunun 12.07.2012 tarihinden sonra başladığının da bu noktada belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca ilgili kanun çerçevesinde bu tarihten önce terörden zarar görmüş kişilere maaş bağlanması da mümkün hale gelmiş, bu yönde kişilerin geçmişe dönük olarak yaşadıkları mahumiyetler de bu şekilde giderilmiş olmaktadır.

5233 Sayılı Kanun Çerçevesinde Sulh Yoluyla Karşılanacak Zararlar

2012 yılında güncellenen 5233 numaralı terörden zarar gören sivillerin hak mahrumiyetleri kanunu;

  • Tüm taşınmazlar başta olmak üzere; diğer taşınırlar, ağaçlar, hayvanlar ve kişilerin ürünlerine verilen zararların tazmin edilmesi
  • Terör faaliyetleri nedeniyle sivillerin engelli hale gelmesi, yaralanması ve ölüm gibi durumlarda tedavi ve cenaze masraflarının giderilmesi
  • Kişilerin; terör faaliyetleri nedeniyle mal varlıklarına ulaşamamaları sonucunda karşılaşacakları maddi zararın karşılanması amaçlanmaktadır.

Zarar Tespiti Nasıl Yapılmaktadır?

5233 sayılı kanun yönetmeliği 7. maddesinde belirtilen zararların tespiti için;

  • Öncelikle terörden zarar görenlerin bu yönde yazılı beyanları gerekmektedir.
  • Olayların oluş şekli ve başvuru sahibinin beyanları yanında, idari ve adli mercilerdeki bilgi ve belgelerin de değerlendirilerek; zarar görenin bu yönde aldığı ya da alması gereken tedbirler de göz önünde bulundurulur.
  • Zarar tespiti sırasında olaydan zarar görenlerin varsa ihmal ve kusurlarının göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
  • Tüm bilgi ve belgeler değerlendirilerek günün ekonomik koşulları ve hakkaniyet ilkesi çerçevesinde komisyon ve bilirkişi değerlendirilmesi sonucunda zarar tespiti tamamlanır.
  • Taşınmaza ilişkin zarar tespiti için 2942 numaralı kanunun 11. Maddesi doğrultusunda, taşınmaz için gerekli kıymet takdiri belirlenerek, kanun esasları doğrudan doğruya uygulanır.

Terör Nedeniyle Yaralanan, Engelli Hale Gelen Ya da Vefat Eden Siviller İçin Yapılacak Ödemeler

Terör nedeniyle malları zarar görenlerin haricinde yaralanan, engelli duruma gelen ya da vefat eden sivillerle alakalı durumlar da 5233 sayılı kanunda ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Buna göre yaralanma, engelli hale gelme ve vefat hallerinde kişilere ya da ailelerine ödenecek miktar 7000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilen miktarın yaralananlara ödenecek kısmı altı katı tutarını geçmemek koşuluyla yaralanma derecesi tespiti sonucunda terörden zarar görenlere tazminat;

  • Engel durumu yetkili sağlık kuruluşları tarafından üçüncü derece olarak belirlenen kişiler yapılan tespitin 4 katı ile 24 katı tutarı arasında,
  • Engel durumu yetkili sağlık kuruluşları tarafından ikinci derece olarak belirlenen kişiler yapılan tespitin 25 katı ile 48 katı tutarı arasında
  • Engel durumu yetkili sağlık kuruluşları tarafından ikinci derece olarak belirlenen kişiler yapılan tespitin 49 katı ile 72 katı tutarı arasında
  • Vefat edenlerin de yasal mirasçılarına 50 katı tutarlarında bedeli hazineden karşılanmak suretiyle 50 katı tutarında nakit ödeme yapılır.

Terörden Zarar Görenlerin Zararlarının Karşılanması

Nakit ödeme miktarı gösterge rakamlarının yanı sıra aynı zamanda vali ve bakan onayıyla birlikte yapılmaktadır. Cumhurbaşkanı ise belirlenen bu rakamı %30 oranında arttırmaya ya da aynı oranda azaltmaya yetkilidir. 5233 sayılı kanun dilekçeleri çerçevesinde sulhnamede belirlenen zararlar; sulhname imzalandıktan ve valinin de onayı çerçevesinde ilgili bakanlık bütçesinden üç ay içerisinde karşılanır. Bu noktada bakanlık ödemeleri için bakanın doğrudan onayı gerekmese de 50 bin TL’nin üzerindeki tutarlar için bakan onayı gerekebilir.

Terörden Zarar Görenlere Aylık Bağlanması

Herhangi bir sebeple terör eylemleri sırasında can ve mal kaybı yaşayanların zararlarının karşılanması yanında terörden zarar görenlere maaş bağlanması için de devlet tarafından önemli adımlar atılmaktadır. 2012 yılında yapılan yasal düzenleme, ilgili konuda maaş bağlanmasıyla alakalı geçmişe yönelik mağduriyet yaşayanları da kapsamına alırken, geçmişte terör nedeniyle can ve mal kaybı yaşayanlarla onların ailelerine de maaş bağlanmasını mümkün hale getirmiştir. Burada önemli bir husus;

  • Terör örgütleri tarafından yaralanan ya da öldürülen kişilerin veya ailelerinin bu maaşın dışında bırakılması hususudur. Aynı durum Türkiye Cumhuriyeti devleti kolluk kuvvetleri tarafından etkisiz hale getirilen terör örgütü mensuplarının aileleri için de geçerlidir.
  • Terör suçlarından hüküm giyen kişiler ve aileleri de bu kapsamın dışındadır.
  • Terörden zarar görenlere maaş bağlanması durumu kanunun yürürlüğe girdiği 2012 tarihinden önce zarar gören kişiler ve ailelerini de kapsamaktadır. Burada geriye dönük olarak belirlenen tarihin alt sınırı 19.07.1987 tarihidir. Bu tarihten itibaren kendileri ya da aile üyeleri terörden zarar görmüş kişilerin müracaatları en geç iki yıl içinde sonuçlandırılarak zarar tazmini ve maaş bağlanma durumu sonuçlandırılır. Bu noktada başvuru sahibinin yazılı beyanı yanında geçmişe dönük tutanaklar, gerekirse tanık beyanları da değerlendirme çerçevesindedir.

Terörle Mücadele Kapsamında Ölen Ya Da Yaralanan Kişilere Maaş Bağlanabilmesi İçin Gerekli Belgeler

Terörle mücadele kapsamında yaralanan ya da hayatını kaybeden sivillere aylık bağlanabilmesi için ilgililerin ya da yasal varislerinin valiliklere yapacakları terörden zarar görenlere aylık başvuruları için gerekli olan belgeler şu şekildedir;

  • Öncelikle bahsi geçen durumla alakalı terör olaylarından zarar görenlerin tazminat kararlarını gösteren belgenin ıslak imzalı aslı,
  • Durumla alakalı başvuru dilekçesi(terörden zarar gören kişilerin kendileri için)
  • Zarar tespit komisyonu tarafından alınan karar belgesi
  • Kişilerin daha önce terör suçlarından hüküm giymediklerini kanıtlayan Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan alınan yazının ıslak imzalı aslı
  • 5233 sayılı kanun çerçevesinde birinci, ikinci ya da üçüncü derece ile derecelendirmiş sağlık kurulu raporu
  • Olayın terör nedeniyle meydana geldiğini gösterir mahkeme kararı ve olay yeri tespit tutanağı, varsa ek belgeleri

Terörden Zarar Gören Sivillere Bağlanan Maaşları Kesilebilme Durumu

Terörden zarar gören sivillere, ailelerine ya da çocuklarına bağlanan aylık olarak bağlanan maaşlar bazı durumlarda kesilebilmektedir.

  • Terörden zarar görmüş kişilerin kendilerine ödenen maaşlar kişinin devlete karşı işlenecek suçlar çerçevesinde kesinleşmiş bir karardan ötürü hüküm giymesi durumunda 5233 sayılı kanun ile ilgili danıştay kararları içtihatleri de göz önüne alınarak kesilmektedir.
  • Terörden zarar gören mağdurların çocuklarına bağlanmış olan maaşlar, çocukların zorunlu sigortalı olarak çalışmaya başlamaları ya da yurtdışına çalışmaya gitmeleri halinde kesilir.
  • Terörden zarar gören mağdurların kız çocuklarına bağlanmış olan maaşlar, kız çocuklarının resmi olarak evlenmeleri halinde kesilir.

Terörden zarar görmüş mağdurların erkek çocuklarına bağlanan maaşlar erkek çocukların 18 yaşına gelmesi ve bu tarihte tahsillerine devam etmemeleri durumunda kesilir. Tahsillerine devam eden erkek çocukların maaşları 20 yaşında çocukların durumlarının tekrar değerlendirilmesi sonucu 20 yaşında tekrar değerlendirilir. Eğer 20 yaşında tahsillerine halen devam ediyorlarsa ilgili maaş çocukların 25 yaşına gelene kadar devam eder.

Yorumlar

  1. Orhan Altındağ dedi ki:

    Ben 1983de çatışmada yaralandım sadece nakti tazminat aldı ama her hangi aylık alamadım ellerim vücut dumda çok sayıda yara izleri halen bulunmakta ben bu haklardan nasıl yaralanabilirim