Ekonomi

Tüm EYT’li Olanları İlgilendiriyor! Emeklilikte Kritik Kıdem Tazmınatı Detayı

Ancak emekli olmasına rağmen çalışma hayatına devam edenlerin “kıdem tazminatı hakkı” merak edilen konular arasında yer alıyor. Emekli olduktan sonra kıdem tazminatı almadan çalışmaya devam edenler ilerleyen dönemde ister işi bıraksın isterse işine son verilsin kıdem tazminatı alabilir. Hükümetin yaptığı EYT düzenlemesininin ardından emekli olup yine de çalışmaya devam edecek olan bireylerin “kıdem tazminatı hakkı“ndan faydalanıp faydalanamayacağı merak ediliyordu. EYT düzenlemesinden sonra ‘kıdem tazminatı hakkı’nın detaylarına yazının devamından ulaşabilirsiniz.

Yüksek yargı kararları doğrultusunda çalışanlar tüm çalışma dönemine ait kıdem tazminatını alabilir. Bu konudaki 5 yıllık zaman aşımı süresi de işçinin emeklilik nedeniyle sigorta çıkışının yapıldığı tarihten itibaren değil, işten tamamen ayrıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Özel sektör çalışanları yalnızca en son çalıştığı işyerinde geçen sürelere, memurlar da kamuda çalıştığı süre üzerinden tazminatını alır. Geçerli bir nedene dayanmadan iş sözleşmesi iptal edilen çalışanın işe iade davasını kazanması halinde boşta geçen zamanlar için de kıdem, ihbar tazminatı ödenir. İki ya da dört defa evlilik olsa dahi bu gerekçeyle işten ayrılan kadın çalışanlar kıdeme hak kazanır. Ancak eski eşle yeniden evlenen kadınlar bu gerekçeyle ayrılıp kıdem tazminatı alamaz.

Kıdem tazminatı ile alakalı sık sorulan sorular şu şekilde:

Soru 1: İlk emekli aylığımı aldım, aynı işyerinde kıdem tazminatı hakkım saklı kalmak şartıyla çalışmaya devam ediyorum. Bu süreçte kıdeme ilişkin herhangi bir sözleşme imzalamadım. İşten ayrılırken kıdem ödemesinde emekli olduğum tarihteki brüt maaş mı dikkate alınacak?

  • Bazı şirketler Hazine destekli EYT kredisinden yararlanarak çalışmaya devam eden personeline kıdem tazminat ödemesi yaparken bazı şirketler işten ayrılma halinde ödeme yapmayı taahhüt ediyor. Kıdem ödemesinde çalışanın işten ayrılırken aldığı en son brüt ücreti esas alınarak kıdem ödemesi yapılıyor. İş yerinde geçirilen her bir yıl için bir aylık (30 gün) brüt ücret tutarında ödeme gerçekleştiriliyor. Kıdem tazminatını almadan çalışmaya devam edenler için ise ister işveren işe son versin isterse kendiniz istifa edin emeklilikten hem önce hem de sonraki toplam çalışma süresi birleştirilecek. Bu durumda son aldığınız brüt ücret dikkate alınarak ödeme yapılacak. Nisan ayında emekli olduğunuzda 16 bin lira olan brüt ücretiniz 2026’da işten ayrıldığınızda 22 bin liraya çıktıysa bu tutar esas alınacak. İşten ayrıldığınızda 20 yıllık çalışma süresini doldurduysanız 440 bin liraya yakın tazminat alma hakkına sahip olacaksınız. Fiilen emekliye ayrılmak istediğinizde emekli aylığı bağlanmadan önceki ve sonraki döneme ilişkin kıdem tazminatını topluca alabileceksiniz.

Soru 2: Kıdem tazminatını sıfırlamadan emekli aylığı bağlanan kişilerin ihbar, yıllık izin gibi hakları da var olmayı sürdürür mü?

  • Emekli olan çalışan aynı işyerinde çalışmaya devam ettiğinde de sigorta çıkışının verilmesi zorunlu. Bu şekilde çalışan kıdem tazminatına hak kazanıyor. İş Kanunu’na göre emekli olmasının ardından çalışmaya devam edenlerin mevcut çalışanlarla arasında herhangi bir fark bulunmuyor. Emekli çalışan da tıpkı normal çalışanlar gibi kıdem, ihbar, yılık izin gibi haklara sahip oluyor. İşveren tarafından çıkarılan ya da haklı bir nedenle istifa eden çalışanlar da kıdemini alabiliyor. Emekli aylığı bağlanıp sosyal güvenlik destek primi yatırılanların kıdem tazminatı gibi, ihbar tazminatı, yıllık izin gibi tüm hakları da korunuyor.

Soru 3: Kıdem tazminatını alıp çalışmaya devam edenler ilerleyen döneme ilişkin bir tazminat talep edebilir mi?

  • Nisan itibariyle emekli olarak kıdem tazminatını sıfırlayan ve emekli aylığı bağlatarak aynı ya da başka işyerinde çalışmaya devam edenler yeniden kıdem tazminatı alamazlar. Ancak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında emekli aylığı bağlandıktan sonra bunu kestirip normal bir şekilde çalışmaya geçebilirler. Bu durumda emekli aylığından vazgeçilir. Bu tarihten sonra çalışıp yeniden emeklilik dilekçesi verilmesi halinde kıdem tazminatı alınabilir.

Soru 4: Kadın çalışanlar ikinci evlilik ve sağlık sorunları durumlarından dolayı işten ayrılırken kıdem tazminatı alabilir mi?

  • Kadın çalışanlar yalnızca ikinci değil üç ya da dördüncü evlilik durumunda dahi işten ayrılırken hak kazandığı kıdemi alarak ayrılabilir. Ancak kadın çalışanların ikinci evliliği eski eşiyle yapması durumunda bu haktan yararlanması mümkün değildir. Emekli çalışanlar sağlık sorunlarının olmasını gerekçe olarak gösterip kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. İş Kanunu çalışana sağlık sorunları nedeniyle iş akdini feshetme hakkını verir. Uzun süreli tedavi gerektiren sağlık sorunu olanlar kurul raporuyla iş sözleşmesini feshettiklerinde kıdem tazminatı alabilir. Emekli çalışanların ihbar süresi kıdem tazminatını sıfırlayan kişilerde emekli aylığı bağlanmasından önceki ve sonraki süreye göre hesaplanıyor.

Soru 5: Emekli olup çalışmaya devam edenlerin izin süresi değişiyor mu?

  • Kıdem tazminatıyla birlikte kullanılmayan izin paralarını alıp aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin izinleri yeni işe girmiş olarak değerlendirilmektedir. İzin hakkı kazanmak için bir yıl çalışma şartı vardır. İlk defa işyerinde çalışmaya başlayanlarda olduğu gibi 14 gün izin uygulanacaktır. Yeni işteki çalışma süresi 5 yılı aştıktan sonra izin süresi 20 güne çıkacaktır. Ancak emeklilik öncesi döneme ait izin paralarını almamış olan EYT’liler aynı işyerinde ilk defa çalışmaya başladıkları tarihe göre hak kazandıkları sürede izin hakkından yararlanmaya devam edebilecektir. Bu konuda yüksek yargı kararı vardır. Emekli aylığı bağlanırken kıdem tazminatını sıfırlamayan, izin paralarını almayan kişiler yılda 26 gün izin kullanmaya devam eder.

Kıdem tazminatı hesaplama detayları için konumuzu inceleyebilirsiniz.

https://www.ssk.biz.tr/ssk-kidem-tazminati-hesaplama/

Soru 6: EYT’li olup emekliliğe hak kazanıp işten ayrılanlara da izin paraları ödenir mi?

  • Kullanılmayan yıllık izinlerin ücreti iş akdi sona erdiğinde yatırılıyor. Emekli olup işten ayrılan EYT’liler kullanmadıkları izin sürelerine ait ücretleri alabiliyor. Emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin ise yıllık izin ücretinin ödenmesi işverenin inisiyatifine bağlı oluyor.

Soru 7: İşe iade davası sürerken boşta geçen süre tazminat hesabına dahil edilir mi?

  • İş sözleşmesinin geçersiz nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi halinde işe iade davasını kazanan çalışanın ister işe başlatılsın ister başlatılmasın boşta geçen süreye dair doğan ücret ve diğer haklarının ödemesini alma hakkı bulunmaktadır. Yargıtay kararı doğrultusunda işçiye geçersiz sayılan fesih esnasında kıdem, ihbar, izin ücreti ödendiyse 4 aylık boşta geçen süre ilavesiyle birlikte son ücret doğrultusunda yeniden hesaplama yapılması gerekiyor.
Close-up of hands giving dollar pay compensation from work. Give rewards as incentives for work, on office desk background.

Soru 8: Sigortasız çalışan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

  • Kıdem tazminatında sigortalı olarak çalışma koşulu bulunmamaktadır. Ancak bu durumda çalışanın sigortasız olduğu süreyi belgeleriyle ispatlaması gerekmektedir. Bunun için sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da merkezlerine dilekçeyle başvurarak hizmet tespiti yaptırılması şarttır. Kanıtlama imkanı bulunmayanların da 5 yıl içinde iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açma imkanı bulunmaktadır. Davayı kazananlar geriye dönük sigortalılıklarının yanı sıra kıdeme de hak kazanabilmektedir.
Shares:

1 Yorum

  • Ömer Yücesan
    11.05.2023

    Eyt liyim . Brüt maaşım e devlette 17750 olarak görünüyor. Fakat iş sözleşmesinde maaşın asgari ücret olduğu geri kalan ücretin ise fazla mesai, haftalık izin, resmi tatillerde çalışma gibi günleri kapsıyor. Fakat her ay degismeksizin ( zam zamanları hariç) bu brüt ucret mevcut. Buna göre bana 2 yıl 5 ay 13 gün için 22668 TL kıdem tazminatı ödendi. Bu rakam doğru müdür. Çalışmaya devam ediyorum.

    Cevapla

Ömer Yücesan için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir