Herhangi bir işte çalışmayan ya da Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamındaki sigortalılık hallerini taşımayan, bu bakımdan işçi, memur ya da esnaf – çiftçi olmayanlar için sosyal güvenlik haklarından yararlanmak için yapılması gereken isteğe bağlı sigortalı olmaktır. Ancak isteğe bağlı sigortalılık için prim ödemeleri düzenli olmadığında sigortalılık süresi boşa gidebilmektedir.
İsteğe Bağlı Sigortalılık İmkânı
2008 yılında yürürlüğe girmiş bulunan sosyal güvenlik reformundan daha öncesinde üç ayrı güvenlik kurumunda, yani bu kapsamda SSK, Emekli Sandığı ve Bağkur kapsamında isteğe bağlı sigortalılık uygulamaları bulunuyordu. Fakat 2008 yapılanması ile birlikte üç ayrı sosyal güvenlik kurumu birleştirildiğinde, bu durumda isteğe bağlı sigortalılık türü de bire indirgenmiş oldu. Bu bakımdan isteğe bağlı sigortalılık uygulaması ile ilgili yasal düzenleme de 5510 sayılı kanun çerçevesinde 50, 51, 52’nci maddelerinde yer aldı. Bu kapsamda isteğe bağlı sigortalılık yapanlar için günümüzde belirli şartlar bulunmaktadır ve bu noktalara dikkat edilmediği halde isteğe bağlı sigortalılıkları için çeşitli olumsuz durumlar oluşabilmektedir.
Primlerin Düzenli Ödenmesi Gerekiyor
İsteğe bağlı sigortalılık şartları arasında en çok dikkat edilmesi gereken konu, primlerin düzenli ödenmesine ilişkindir. Bu kapsamda diğer sigortalılık yapılarında görüldüğü gibi isteğe bağlı sigortalılık için de her aya ait primlerin devamındaki ayın sonuna kadar tamamen ödenmesi gerekmektedir. Ödenmekte olacak prim tutarı, şayet sigortalı kuruma başvurması halinde prime esas teşkil eden kazançtan daha yüksek bir kazanç belirlememişse, bu durumda brüt asgari ücretin yüzde 32’si olmak zorundadır. Bir diğer önemli nokta da isteğe bağlı sigortalı olan kişiler sağlık hizmetlerinden de yararlanabilmektedirler. Ancak prim borçlarının olması halinde sağlık hizmetlerinden yararlanamamaktadırlar.
5510 sayılı kanun çerçevesinde ifade edilen mevzuat gereğince, isteğe bağlı sigorta kapsamında bulunanlar ait oldukları aydan itibaren olmak üzere en ge 12 ay içerisinde 89’uncu madde kapsamında belirlenecek gecikme faizi ve gecikme cezası ile birlikte primlerini ödemelidirler. Eğer bu süre zarfında da primler ödenmezse, bu durumda geçen süreler sigortalılık süresinden sayılmamaktadır. Bu bakımdan prim ödeme süreleri üzerinden 12 aydan daha fazla süre geçen aylara yönelik sigortalılık süreleri doğrudan silinmektedir. Böylesi bir durumda özellikle uzun yıllar isteğe bağlı sigorta primlerini ödememiş olan kişiler, daha sonra primlerini toplu halde ödemek istediklerinde dahi içlerinde bulundukları ay dahil olmak üzere en fazla 13 aya ait sigorta primlerini ödeyebilmektedirler. Fakat diğer aylara ait olan isteğe bağlı sigorta geçersiz duruma getirilmiş olduğundan istek kapsamında dahi ödeyememektedir. Bu yüzden isteğe bağlı sigortalılık girişinin olması sigortalıların rahat etmesini sağlamamalıdır. Eğer 13 ayı geçen süreler bulunuyorsa, bu geçen sürelerin emekli olabilmek için kendisine etki etmeyeceğini ve SGK tarafından da kayıp olarak görülüp tekrar o günlerin dolmasının bekleneceğini göz önünde tutmalıdır.
Ödenmeyen Primlere Faiz İşliyor
Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı çerçevesinde isteğe bağlı sigortalılık ödenmeyen primlere faiz uygulaması yapılıyor. Diğer sigorta primlerinde olduğu gibi isteğe bağlı sigortalılık için de geçerli olan bu durum her aya ait sigortalının isteğe bağlı sigorta primi takip eden ay sonuna kadar ödenmediği halde, ilk üç aylık sürenin her ay için yüzde 3 oranında gecikme cezasının alınması, aynı şekilde ödeme süresinin bitmiş olduğu tarihten de başlayarak borç bitesiye kadar her ay için ayrı ayrı belirlenecek olan gecikme zammı uygulanıyor. Bu bakımdan prim ödemeleri ne kadar geç yapılırsa, toplamda ödenecek olacak isteğe bağlı sigortalılık prim ödemeleri borç tutarı da o kadar artış gösteriyor.
Vergi indirimli emeklilik başvurusu yaptıktan sonra isteğe bağlı sigorta primi ödüyorum ödedigim primler ne olur emekli olursam.saygılarımla.
Merhaba. Diyelim ki bu ay EYT’de eksik prim nedeniyle isteğe bağlı sigortamı başlattım. 4 ay hiç ödemedim ve tam da bu 4. ayda 5000 prim günüyle emeklilik yönünde yeni bir düzenleme yapıldı, dolayısıyla artık prim ihtiyacım kalmadı, sorun halloldu ve emekliliğe başvurdum. Yine de her halükarda bu 4 ayın primini ödemek zorunda mıyım? Hiç ödeme yapmaz ve e-devletten de iptal ettirirsem sorun çözülür mü? Teşekkürler…
Kaybolmaya yüz tutmuş sanat erbabı kapsamindan yararlandigim için esnafliktan muaf oldum ve İsteğe bağlı Bağ-Kur lu olduk…mecburen hayat şartlarına elvermefdigi için prim yatiramiyorum….benim sorum şu?12 ay sonunda prim siliniyor anladık, peki sigortalılık devam ediyormu? 12 sonra borç silinip sıfırlanıyor. İsteğe bağlı sigortalılık hâli silinen aydan itibaren sifirdan tekrar devam ediyormu? Yani biz ne konumda oluyoruz .esnafliktan muaf işyeri faaliyet imiz devam ediyor….prim odeyenedigimizden borç birikip siliniyor silindikten sonra bizim durumumuz ne oluyor? Bunu öğrenmek istiyoruz borç silinip silindiği tarihten itibaren sirirdan tekrardan devammı ediyor….
Merhaba,
İsteğe bağlı ödenmeyen ayları geriye dönük ödeyebilme hakkınız olmuyor. Faaliyette iken borçlanan bağkur borç silinse de ihya hakkı mevcut.
Hocam 27 04 2021 yılında istege baglı bagkur başlattım 25 04 2022 yılında biraylık pirim ödemesi yaptım benim benim 2021 mayıs ayınaait primim silinmiş bagkura gittim haziran 2021ayından başlattılar geriye dönük içinde bulununan ay dahil 13 ay borçlanılıyor diye biliyorum benim mayıs ayına ait primimi verilmedi tüm borcumu kapatmak istesem alabilirmiyim teşèkürler
Merhaba,
Yönetmeliklerde geriye dönük 12 aylıktan bahsediyor. Kendi ayı dahil ibaresini göremedik.
Fuat Bey merhaba.Size bir sorum olucak.
Fuat Bey size ne gibi bir işlem yaparak Haziran 2021 tarihinde sigortanızı başlattılar ? Benim de isteğe bağlı sigortamı 30-04-2022 tarihinden itibaren öncesinde bir sms bilgilendirmesi dahi yapmadan iptal etmiş Kadıköy Sgm .Ancak ben şu anda e devlet sgk üzerinden borç sorguladığımda borç çıkmadığı için değil geçmişe dönük 12 ay,1 aylık bile ödeme yapamıyorum.Hatta yapılandırma talebim de reddedildi.1 ay önce itiraz ederek düzeltme talep ettim ve 31 Temmuz geldi ve hala cevap yok.Umurlarında değil.Durduk yerde 14 aylık bir mağduriyetim oluştu.Şu anda ne yapabilirim bir bilgilendirmeniz olursa çok memnun olurum.
isteğe bağlı bağkur primi ödüyorum.Önceden sağlık için eşim üzerinden emekli sandığından faydalanıyordum.Şimdi kendi bağkurum üzerinden bakılıyorum.prim ödemezsem tekrar eşim üzerinden bakılabilirmiyim?
Merhaba,
artık kendi sigortalığınız olduğundan borçlu olmanız durumunda sağlıktan yararlanamazsınız. Eşinizden faydalanamazsınız.
Selamlar 2009/12. Ay isteğe bağlı sigorta girişim oldu sonra sonlandırmamışım şuna e devletimde 129 bin borç görünüyor. Bu borcu ödemem gerekiyor mu?
Kendi isteği ile 4/b isteğe bağlı sigorta olup sonradan sigortalılık sonlandırılır sa yeniden 4/b sigortalılığa başvuru yapılabilir miyiz?
Merhaba,
Evet istediğiniz zaman tekrar başlatabilisiniz.
Hayırlı günler isteğe bağlı sigorta e devlet nasıl iptal ediliyor teşekkür
MErhaba,
E devletten https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4a-istege-bagli-sigortaliligi-sona-erdirme sekmesinden Yeni Başvuruya basarak iptal talebi oluşturabilirsiniz.
merhaba isteğe bağlı 4/b sigorta da 3 aylık borcum vardı hepsini kapadım ama şu an sağlıktan yararlanamıyorum borçlu gözüküyorum özel hastanede. e devlette borç gözükmüyor. Sebebini öğrenebilir miyim.
Merhaba,
İsteğe bağlı sigortalığınız ne zaman başladı?
İyi günler ben isteğe bağlı prim ödüyorum bu son ayim 4 gün eksiğim var primi yarim yatırabilirmiyim nasıl bi yol izlemeliyim ne zaman kapatmak için dilekçe vermeliyim
Merhaba,
İsteğe bağlı primi eksik ödeyebilmek için bir kısım normal sigortalı olmak gerekir. Haricinde tam ayın ödemesi yapılmalıdır.
Merhaba bağkur 4/b isteğe bağlı sigortayı 10 aydir maddi durumlardan dolayi ödeyemiyorum. 12 ödenmezse iptal olur diyorlar ve 12 aylik borc silinir yani prim sayilmaz diyorlar tam detayi nedir acaba ?
Merhaba,
Yönetmelikte ‘Ait olduğu ayın primini en geç 12 ay içinde ödemeyen sigortalının o aya ait primini ödeme imkanı olmayacak, 12 ay geçmedikçe diğer aylara ait primlerini gecikme zammı ile ödenmesi imkanı ve talep veya ölüm dışında isteğe bağlı sigortalılık sonuçlandırılmayacaktır.’ Denmektedir.
Buradan anlaşılan 12 ayı geçtikten sonra o ayı ödeme hakkınız kalkıyor. Örnekse 2021 Ocak ayının ödemesini 2021 Aralık ayına kadar ödemelisiniz 2022 Ocak ayında 2021 Ocak ayını ödeme hakkınız kalmamaktadır. 12 ay birden silinmemektedir.
merhabalar benim sorum şöyle e devletten baktığımda 04-07-2013 31-07-2013 -28 gün hemen altında yeniden iseğe bağlı sigortalılıyazıyor başlagıç 26-03-2018 terk tarihi yani bitiş 04-10-2019 280 gün böyle çıkıyor sorum şöyle bu durumda 31-07-2013 tarihinden tekrar sigortaya başlama tarihim olan 26-03 -2018 tarihine kadarki günlerden yararlanabilirmiyim yararlanamassam ikinci kez sigortamı neden başlattılar
Merhaba,
Prim ödemediğiniz dönemi borçlanma hakkınız yok. İsteğe bağlı sigorta da açılış ve kapaniş işlemleri sizin talebinizle gerçekleşir.
Merhabalar ben eşimin e devleti üzerinden yanlışlıkla 4b isteğe bağlı sigortalılık başlattım biz bunu ödemezsek borç silinip bağkurluluk iptal olur mu
Merhaba,
Yine e devletten 4b isteğe bağlı iptali yapabilirsiniz. Ödemezseniz borçlu olursunuz. Af kanunu çıkmadan da silinmez.
Merhaba e devlet üzerinden yanlışlıkla isteğe bağlı sigortası için şartlara bakarken sigorta baslatmisim ..eve kağıt gelmisti ama ben tam anlayamamistm şuan yine e devletten öyle bakarken 4a hizmet dökümünü…2 aylık 4b isteğe bağlı sigorta olduğunu gördüm. 2 aylik borc 2289.00 tl aktif diyor.Bunu nasıl iptal edebilirim.e devlet üzerinden iptal edemedim öyle bir işlem yer almiyor
Merhaba,
İkametgahınızın bağlı bulunduğu sgm ye giderek dilekçe vermelisiniz.
Hızlı geri bildiriminiz ve ilginiz için Teşekkür Ediyorum
Başarılar diliyorum
Not :Şehir dışında kırsalda bulunduğum için bağlı olduğum il sgk ya gidemeyecektim benimli için önemli bir konuydu.
Merhabalar,
Elimizden geldiğince tüm soruları cevaplamaya çalışıyoruz.
45 yaşındayım 6 ay 4/1b isteğe bağlı prim ödeyerek 3600 günümü dolduruyorum 60 yaşında emekli maaşım bağlanıyor
3600 günü doldurduktan sonra prim ödmesi yapmak istemiyorum ve yaşımı bekleyeceğim bunun için sgk ya bir yazı veya başvuru yapmam gerekir mi? ya da 12 ay prim ödememem yeterli olurmu borç tahakkuk etmesini istemiyorum
Yaşım geldiğinde brn ve sgk var olursak hesaplaşmak istiyorum ?Teşekkür ederim
Merhaba,
6 ay daha prim yatırdıktan sonra isteğe bağlı sigortanızı sonladırıp 60 yaşını bekleyebilirsiniz. 60 yaşını doldurduğunuzda müracaat etmeniz yeterli. Şimdiden bilgi vermenize gerek yok.