Gelir testini yenilemek bazı durumlarda gerekli olabilmektedir. Gelir testi kişinin bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleriyle belirlenmekte olup kişilerin ya da gelir durumunda meydana gelen değişikliklerde yenilenmesi gerekmektedir. Hane içerisinde yaşanacak;
- Doğum
- Ölüm
- Evlenme
- Boşanma
- Hane içerisinde bir kişinin yeni bir işe başlaması gibi durumlarda gelir testinin yenilenmesi gerekmektedir.
Bu durumlar sebebiyle hane içerisinde oluşacak değişikliklerin bir ay içerisinde SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir. Yukarıda belirtilen sebepler oluşmadan Genel Sağlık Sigortası gelir testi yenileme işlemi için 6 ay beklenmesi gerekmektedir.
Bakmakla Yükümlü Olunan Kişiler Kimlerdir?
GSS kapsamında bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişiler belirlenmiştir. Gelir tespiti yapılırken başvuru sahibinin bakmakla yükümlü olduğu kişilere bu kapsamda bakılmaktadır. Gelir tespitinde GSS kapsamında kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler şu şekilde sayılmıştır;
- GSS sigortalısının eşi: Çalışmayan ya da kendi çalışmalarından dolayı gelir elde etmeyen eşler bakmakla yükümlü olunan kişiler arasındadır. Eş bu koşullara uygunluk sağlıyorsa sağlık hizmetinden faydalanmaya hak kazanmaktadır. Bu hakkın devam edebilmesi için yasal evliliğin devamlılığı önemlidir.
- GSS sigortalısının kız çocukları: Kız çocuklarının bakmakla yükümlü olunan kişiler arasında yer alması iki tarihe göre farklılık göstermektedir. Bu kapsamda;
- 10.2008 tarihi öncesinde kız çocuğunun doğmuş olması ya da annesi veyahut babasının sağlık hakkını bu tarihten önce kazanmış olması durumunda kız çocukları sağlık hizmetlerinden evlenene kadar faydalanabilmektedir. Bu şartlara uygunluk sağlandığında kız çocuklarının yaşı ya da eğitim durumu fark etmeden sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir.
- 10.2008 tarihinden sonra doğan kız çocukları ya da anne veyahut babanın sigortasının bu tarihten sonra başlaması durumunda; kız çocukları 18 yaşına kadar sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir. Kız çocuğu lisede eğitim görüyorsa 20 yaşına kadar, üniversitede eğitim görüyorsa 25 yaşına kadar sağlık hizmetlerden faydalanmaya devam edebilmektedir.
- GSS sigortalısının erkek çocukları: Erkek çocuklar 18 yaşına kadar sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir. Lise eğitimi görüyorsa 20, üniversite eğitimi görüyorsa 25 yaşına kadar bakmakla yükümlü kişiler arasında girmektedir.
- GSS sigortalısının malul çocukları: Malul çocuklar yaş ya da eğitim durumuna bakılmaksızın, bakmakla yükümlü kişiler arasına girmektedir.
- GSS sigortalısının anne ve babası: Gelir testi sonucunda göre anne ve baba bakmakla yükümlü kişiler arasına girebilmektedir. Anne ve babanın herhangi bir sosyal güvencesi olmaması ve gelir testi sonucunun asgari ücretin 3’te birinden az olması gerekmektedir.
Kimler Bakmakla Yükümlü Olunan Kişilerden Değildir?
Bakmakla yükümlü olunan kişiler için gerekli şartlara uygunluk sağlanmış olsa dahi, bazı durumlarda bakmakla yükümlü kişi statüsünde değerlendirilmemektedir. Bu kişiler şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Askerlik hizmetlerini er ya da erbaş olarak yapmakta olan kişiler
- Yedek subay okulunda öğrenci olan kişiler
- Okullar tarafında sürekli sağlık yardımı yapılan kişiler
- Ceza infaz kurumlarında ya da tutukevlerinde hükümlü ya da tutuklu olan kişiler
- GSS ’li olan kişinin yabancı uyruklu yakınları (Oturma izni almamış olanlar)
Tüm Yönleriyle Gelir Tespiti Nasıl Yapılır?
Gelir testi hesaplama işlemlerinde, gelir testi kapsamına giren kişiler han içerisinde yaşayan büyükanne ve büyükbaba, eş ve evli olmayan çocukların gelirlerinin toplamı dikkate alınmaktadır. Gelir testinde sadece başvuru sahibinin değil, hane içerisinde yaşayan ve bakmakla yükümlü olunan her bireyin geliri hesaplanmaktadır.
Gelir testi 2019 yılında hane içerisinde yaşayan kişiler için kişi başına düşen gelirin hesaplanması için yapılmaktadır. Gelir testinde nelere bakılır? sorusunun yanıtı; hane içerisinde yaşayan kişilerin gelir testinde sayılan gelirleri şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Hane içerisine giren toplam aylık gelir
- Hane aileye aitse ya da kiraysa, hanenin rayiç bedelinin 240’ta biri
- Ailenin sahip olduğu dükkân varsa, dükkânın rayiç bedelinin 240’ta biri
- Ailenin sahip olduğu arazi ya da tarla varsa bunları rayiç bedelinin 240’ta biri
- Ailenin sahip olduğu başka bir konut varsa, bu konutun rayiç bedelinin 240’ta biri
- Ailenin sahip olduğu binek ya da ticari araç varsa, bu araçların rayiç bedelinin 120’de biri
- Ailenin bankada mevduat hesabı varsa, aylık faiz gelirinin iki tutarı
- Ailenin sürekli olarak aldığı yardım, burs vb. varsa, bu ödemelerin aylık ortalaması
- Ailenin sahip olduğu büyükbaş ya da küçükbaş hayvanlar varsa, bu hayvanlardan elde edilen aylık gelir (İlçe ya da il Tarım Müdürlükleri tarafından belirlenen)
Gelir testinde gider olarak hesaplanan kalemler ise şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Gıda giderleri
- Sigara giderleri
- Yiyecek giderleri
- Kira giderleri
- Eğitim giderleri
- Sağlık giderleri
- Ulaşım giderleri
- Giyim giderlerinin aylık olarak ortalaması alınmaktadır.
Gelir Testi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Gelir testi başvurusu bilinen aksine SGK’ya değil Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına yapılmalıdır. Gelir testi başvurusunda temin edilmesi gereken evraklar şu şekildedir;
- Nüfus cüzdanı aslı ve fotokopisi
- 2 adet vesikalık fotoğraf
- Başvuru formu (SYDV tarafından verilecektir.)
Gelir Testi Sonucu Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?
Gelir testi sonucu sorgulama işlemleri hem online olarak hem telefon aracılığıyla hem de şahsen kuruma gidilerek yapılabilmektedir. Online olarak sorgulama işlemi için E-Devlet sistemi kullanılmalıdır. E-Devlet üzerinden sorgulama için izlenmesi gereken adımlar şu şekildedir;
- Sorgulama için öncelikle https://www.turkiye.gov.tr/aile-bakanligi-gelir-testi-sonucu-sorgulama adresine giriş yapılması gerekmektedir.
- Adrese tıkladığınızda açılan sayfada ‘Kimliğimi Şimdi Doğrula’ seçeneğine tıklamalısınız.
- Kimlik doğrulama işlemini yapabileceğiniz alternatif giriş yöntemleri şu şekildedir;
- E-Devlet şifresi ile giriş
- Mobil imza ile giriş
- C kimlik kartı ile giriş
- Elektronik imza ile giriş
- İnternet bankacılığıyla giriş
- Kimlik doğrulama işlemi için dilediğiniz giriş yöntemini kullandıktan sonra gelir testi sonucunuz otomatik olarak sorgulanmaya başlayacaktır.
- Açılan sayfada gelir testi sonucunuz ile ilgili detayları inceleyebilirsiniz.
Telefon aracılığıyla sorgulama yapabilmek için Alo 170’i arayabilirsiniz. Aynı zamanda www.alo170.gov.tr adresine giriş yaparak, ilgili danışmanlarla yazışabilir sorgulama işleminizi yaptırabilirsiniz.
Genel Sağlık Sigortası Primleri Ne Kadar?
2017 senesinde 53 TL olarak ödenen GSS primleri, 2018 yılında 81 TL olarak ödenmektedir. Gelir testi sonucunda işi başına düşen gelir, asgari ücretin 3’te birinden az ise hane içerisinde yaşayan kişiler prim ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir. Uygulanan bu sistem, ülkemizde sağlık hizmetlerinden faydalanamayan ya da bu konuda mağduriyet yaşayan kişilerin kalmamasıdır.
Gelir testi zorunluluğu 2017 senesinden kalkmış olup 2018 yılında sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanmak isteyen kişilerin gelir testi yaptırması gerekmektedir. 2019 yılında işsiz kalındığında da gelir testi yapılması zorunluluğu ortadan kalkmıştır. İşsiz kalan bir kişi 81 TL prim ödemesi yaparak, Genel Sağlık Sigortasından faydalanabilmektedir. Gelir testi sonucunda kişi başına düşen gelirin 2018 yılında 676 TL’nin altında olmalıdır. Bu durumda olan kimseler sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilmektedir.
